سفرنامه کربلا (قسمت هشتم)

 

سفر و ماه صفر تمام شد و باید برگردیم. مسیر بازگشت برای نماز ظهر و عصر توقف و استراحتی کوتاه در امامزاده علی صالح داریم. به محضرش گزارش سفر دادم و یادآور شدم سر قولم مانده و سلامش را به پیشگاه حضرات ائمه رسانده ام. آخر شب به قم می رسیم. صبح به حرم حضرت معصومه رفته و ضمن عرض تسلیت شهادت برادر بزرگوارش بابت خوب و خاطره انگیز بودن سفر از ایشان تشکر کردیم. در نجف راننده پیری از من پرسید کدام شهر زندگی می کنی؟ گفتم قم. گفت: آ ... معصومه! بعد گفت به زودی با زوجه ام به قم می آیم. این معصومه گفتنش یکهو دل مرا برد و هوایی کرد.

 ظهر مسیر مهران و ایلام خیلی گرم بود. شب مسیر بروجرد و اراک سرد شد. این از ویژگیهای خوب و جذاب ایران عزیز است و البته از مظاهر قدرت و حکمت خدا.

دلمان می خواهد باز هم سفر کربلا برویم. در ذهنم خاطرات را مرور میکنم. می خواهم گزارشی کوتاه بنویسم تا آنچه گذشت از خاطرم نرود. سال 82 در رستورانهای عراق چنگال نبود. سرویسهای بهداشتی شیلنگ نداشت و دارای آفتابه های کوچک پلاستیکی بود. ساخت دستشویی در محدوده حرم را اهانت می دانستند. چانه زدن را از ما ایرانی ها یاد گرفتند. می گفتند این کارها را بلد نبودیم. آن موقع انگار راننده ها تعهد بیشتری نسبت به زائر احساس کرده و پیشنهاد می کردند نقاط مختلف زیارتی را بازدید کنند. الان کم حوصله تر و حریص تر شده اند. ایران خودمان هم بعضی راننده ها اینطورند. البته آدم با آدم تفاوت دارد. شاید این بار آن دست آدمهای سال 82 سر راهم قرار نگرفتند. تصاویر علما همه جا به چشم می خورد. سال 82 با خودم حدود دویست عدد برچسب تصاویر آقا و امام را برده و به بعضی مردم هدیه می دادم. اغلب می بوسیدند. هتلهای عراق حالا اغلب صابون و شامپو و بعضی هایشان مایع دستشویی دارند. بیشتر قصابی های عراق گوشت را در یخچال نگه نمیدارند و مانده ام در این گرما واقعاً خراب نمی شوند؟ مردان شلوارکی هم در عراق دیده می شوند. سطل زباله خیلی جاها دیده نمی شود. در سفر به کربلا باید دمپایی و شارژرهای سه ضلعی هم همراه داشته باشید. ترجیحا اینترنت همراه اول خودمان را بخرید. به صرفه است و پولش به جیب مخابرات خودمان می رود. تعداد مامورهای انتظامی و نظامی خیلی زیاد شده. قانون دارد حکمفرما می شود، هر چند هنوز خیلی از ماشینها در صورت لزوم خلاف جهت حرکت می کنند. بهداشت محیط ضعیف است اما خیلی از عراقی ها از ماسک یا پارچه ای مقابل دهان و بینی استفاده می کنند. سبک نوحه های مداحان عراق هم دارد ایرانی می شود به خصوص شبیه حسین طاهری و کرمانشاهی و پویانفر. سال 82 بین الحرمین پر از دستفروش بود. فروش لباس زیر زنانه در آن میدان واقعا آزار دهنده بود. اینها هم سر و سامانی گرفت. اینکه در حرمها اجازه استراحت به زوار را می دهند واقعا کار خوب و ارزنده ای است. سال 82 یکبار در کنار مسجد خرمشهر ایستاده بودم، صفی از ون و اتوبوس می آمد مردم را برای زیارت سوار می کرد و تا نجف می برد. من می خواستم تا شلمچه بروم ماشین نبود. چقدر آن روز مسافران کربلا را دیدم و حسرت خوردم. بعدش قسمتم شد و رفتم. امسال در حرم حضرت معصومه چهره های خسته مسافران اربعین دوباره مرا به حسرت وا داشت.

خیل عظیم جمعیت زوار در کربلا و نجف مرا به شدت تحت تأثیر قرار داد. به راستی روزی می رسد بتوان از این ظرفیت بزرگ استفاده بیشتری برای توسعه و تقویت اسلام به عمل آورد؟ همین ها اگر تصمیم بگیرند کالای کشورهای اسلامی را مصرف کنند چه می شود؟ راستی هزاران نفر از برادران و خواهران ما در فلسطین در حال قتل عام هستند. این همه آدم نمی توانیم برایشان کاری انجام بدهیم؟ علی علیه السلام اگر بود سکوت می کرد؟ حسین علیه السلام اگر بود یزیدیان دوران را نمی دید؟ پارچه های بزرگی از قول یکی از علما نوشته بودند به این مضمون که زیارت خود را با دعا برای فرج تکمیل کنید. همین؟ فقط دعا؟ این جمله را در کتب و داستانهای مذهبی عراق هم خوانده بودم. انگار ما هیچ تکلیفی جز دعا نداریم. دعا برای فرج به معنی انتظار برای فرج است که بالاترین عمل شمرده شده است. چه کسی منتظر واقعی است؟ کسی اگر منتظر اتوبوس هم باشد در خانه اش بنشیند مسخره اش می کنند. کسی که لباس می پوشد، آماده می شود، از خانه بیرون می رود، حرکت می کند و خودش را به ایستگاه اتوبوس می رساند را می گویند منتظر اتوبوس. منتظر امام زمان یکجا بنشیند و فقط دعا کند مسخره نیست؟ امام زمان چه تفکری دارد؟ دولت او چه شرایطی را لازم دارد؟ یاری او چه آدابی دارد؟ کاش می نوشتند زیارت خود را با تفکر در راه حسین علیه السلام کامل کنید. راه حسین در تاریخ و جغرافیای خاص محدود نیست. حسین می گوید قیام کردم برای امر به معروف و نهی از منکر، می گوید مثل منی با مثل یزید نمی سازد، می گوید اگر دین ندارید لااقل آزاده باشید، می گوید زیر بار ذلت نخواهم رفت... علی علیه السلام فرمود خلخال از پای زن یهود بکشند و از غصه بمیرید رواست، فرمود کونا للظالم خصما و للمظلوم عونا... رسول الله فرمود به امور مسلمین اهتمام نداشته باشید مسلم نیستید. ندای یا للمسلمین را شنیدید حق ندارید سکوت کنید...

در راه حسین و راه دین بیندیشیم. گفته اند زیارتی قبول است که همراه با معرفت باشد. بدانیم محضر چه کسی رفته و مدعی پیروی چه کسی هستیم؟ السنخیة دلیل الانضمام. نمازی جماعت است که ماموم پشت سر امام حرکت کند. هر زیارتی که می رویم یک قدم به اصلاح خود نزدیک شویم. یک قدم جامعه را به سمت اصلاح سوق دهیم. مسلمان بی تفاوت نیست. مومن سیب زمینی نیست. تکامل در گرو حرکت است.