چراغی که به خانه رواست...
چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است از یک نظر غلط و از یک نظر درست به حساب می آید.
فرهنگ انسانی و اسلامی نمیتواند از اصل ایثار و فداکاری و خیرخواهی فاصله بگیرد. آدم هایی که از سهم خود زده و لقمه ای دهان دیگری می گذارند بزرگوار و ارزشمند به شمار می آیند. از این بابت، ضرب المثل مذکور غلط است و با فرهنگ بخشش و فداکاری منافات دارد.
از یک نظر دیگر اما میتوان به اولویتها نگاه کرد. مثلا در احکام ما اولویت پرداخت صدقه و زکات فطره با فقرای همشهری و نزدیکان است. البته یک موقع است نیازمندی در شهر یا سرزمینی دیگر احتیاجی مبرم و ضروری داشته و چنان در وضع بدی به سر می برد که نمی توان از کنار شرایط او به راحتی گذشت. مثل شرایطی که امروز مسلمانان غزه دارند.
نکته دیگری هم وجود دارد. کسی که بدهکار است و می داند اگر پولی که در دست دارد را در راه خیر صرف کند نمی تواند در موعد مقرر دِین خود را به طلبکار ادا نموده و حق او تضییع می شود. در این صورت هم ابتدا باید کار واجب یعنی پرداخت دین طلبکار را انجام داده سپس به فکر انجام کار مستحب و خیر باشد. قبلاً مشابه این مطلب را در خصوص عبادات هم نوشته ام. مثال کسی که برای عمل مستحبی زیارت مشهد مقدس، خستگی سفر و هزینه و خطر را به جان می خرد اما موقع اذان صبح که تکلیفی واجب است حاضر نیست به خود زحمت داده از اتوبوس و قطار پیاده شود. امام رضا راضی است شهر خودت بمانی واجباتت را انجام بدهی از همان دور سلامی بفرستی تا اینکه بخواهی زیارت بروی و تکلیفی واجب را از خود ساقط نمایی.