درس هایی از آیت الله جوادی آملی

تمدن قرآنی

صلح جهانی این نیست که جامعه وسایل کشتار جمعی نداشته باشد، الآن حداکثر تمدّن را در این میدانند که وسایل کشتار جمعی در کار نباشد؛ ولی تعبیر قرآن کریم این است که وسیله کشتن نباشد، چه جمعی و چه فردی. تفسیر سوره محمد ص جلسه4

چگونه می توان نامتناهی شد؟!

حق مطلق بودن، برای موجود محدود، ممکن نیست؛ اما همین موجود محدود اگر ارتباط داشته باشد به یک فیض بیکران، میشود نامحدود. رودخانه که آب نامتناهی ندارد! وقتی گفتیم این رودخانه وصل است به یک اقیانوس نامتناهی، معنایش این است که هر اندازه این نهر بخواهد به عنوان مَصَب  از اقیانوس بگیرد میتواند. اگر کسی «ولیِّ مطلق حق» شد، ﴿دَنَا فَتَدَلَّی﴾  شد و به علم نامتناهی ذات اقدس الهی مرتبط شد، دیگر در هیچ سؤالی نمیماند؛ لذا میفرماید: «سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی‏» تفسیر سوره محمد ص جلسه4

با عهدشکنان چه باید کرد؟

شما تعهّد میسپارید و امضا میکنید، گوش نمیدهند! میثاق می‌بندید، عمل نمیکنند! قرارداد میکنید، امضا نمیکنند! اینها نه چون ایمان ندارند و کافر هستند عمل نمی‌کنند، چون میشود با کافر هم کنار آمد! سرّ اینکه میگوییم با اینها مبارزه کنید، نه برای این است که «إنَّهم لا اِیمانَ لهم» و اینها کافر هستند، بلکه ﴿إِنَّهُمْ لاَ أَیْمَانَ لَهُمْ﴾؛ اینها یمین، سوگند، میثاق، قطعنامه و امضا، هیچ چیزی را رعایت نمیکنند! چگونه میخواهید با اینها زندگی کنید؟ تفسیر سوره محمد ص جلسه4

معجزه در طبس

در همین جریان جنگ احزاب با یک مُشت شن مسئله حلّ شد! در جریان عملیات طبس هم همین‌طور بود؛ منتها حالا کمتر کسی این عنایت را دارد. در مسئله طبس ـ معاذالله ـ تصادف و اتفاق که نبود، هر چیزی هم که حرکت میکند با نظم خاص حرکت میکند! جریان طبس هم با یک مُشت شن حلّ شد، هواشناسی را بررسی کردند، دریاشناسی را بررسی کردند، زمینشناسی را بررسی کردند، شن شناسی و خاکشناسی را بررسی کردند و آمدند؛ اما این شنِ ناشناخته راه افتاده! این صحرای ناشناخته راه آمده! دیگر معجزه چه میخواهد باشد؟! معجزه زید و عمرو و امام و مأموم نیست، معجزه قرآن و عترت است! تفسیر سوره محمد ص جلسه4

مسیر حیات

ما خلق شدیم برای این که به سمت فرشته شدن حرکت کنیم. تفسیر سوره محمد ص جلسه4

هنر حقیقی چیست؟

آن هنری که از خیال به حسّ میآید و از حسّ به خیال میآید یک دور باطلی است، این دیگر پرورنده نیست! این بازی است، نه هنر! هنر آن است که معقول را محسوس بکند و جامعه را عقلانی بکند؛ اگر پیامی از بالا نیاید که جامعه را بالا نمیبرد! تفسیر سوره محمد ص جلسه4

راز فتح ایران توسط اعراب

حجاز مگر میتوانست ایرانِ قَدَر را آرام بکند؟! ایرانی که قدم به قدمش یا سنگر است یا شیار است یا دفاع است، مگر چهار تا عرب حجازی میتوانستند این امپراطوری ایران و روم را در مدت کوتاه رام بکنند؟ هیچ ممکن نبود! این طبرستان قَدم به قَدم شیار است و کوه است و درّه، مگر ممکن بود کسی طبرستان را فتح کند؟! اما دفعتاً به استقبال قرآن و عترت آمدند! بشر تشنه «حق» است، اینها دیدند این پیام حق است. تفسیر سوره محمد ص جلسه4

انسان هایی که انسان نیستند!

خیلی ها هستند که تمام زندگیشان همین دو در دارد، یک در به آشپزخانه و یک در به دستشویی، همین است! چه وقت غذا میخورند و چه وقت خالی میکنند! این قرآن تحقیر نکرده کسی را که فرمود: ﴿أُولئِکَ کَالأنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ﴾،  این تحقیق است نه تحقیر! قرآن کتاب ادب است! اینکه فرمود: ﴿أُولئِکَ کَالأنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ﴾ نمیخواهد فحش بدهد به اینها، یا اینها را مثلاً تحقیر بکند، نه! حقیقت است! میگوید سه راه دارد: یا حرف ما را باور کن که اینها واقعاً حیوان هستند، یا چشم باز کن و باطن اینها را ببین، یا دو روز صبر کن، بعد از مرگ روشن میشود که اینها حیوان هستند یا انسان! تفسیر سوره محمد ص جلسه4

معنی "النکاح السنتی"

مسئله نکاح در اسلام یک امر خاص و ویژهای غیر از اجتماع مذکر و مؤنث است. اجتماع مذکر و مؤنث در همه انسانها هست در مادون انسان هم هست اما آنچه که اسلام آورد به عنوان نکاح، وجود مبارک پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «أَلنِّکَاحُ سُنَّتِی»  فرمود: «مَنْ تَزَوَّجَ فَقَد أَحْرَزَ نِصْفَ دِینِهِ»،  فرمود ما یک چیز تازه ای آوردیم ازدواج جمع شدنِ یک مذکر و مؤنث نیست، یک سازمانی است که اگر کسی وارد این سازمان و مؤسسه شد نصف دینش را حفظ کرد. مراسم عقد9/2/95

دو عنصر اصلی در سازمان خانواده

دو عنصر اصلی است که سازمان خانوادگی را تشکیل میدهد و آن این است که فرمود: ﴿خَلَقَ لَکُم مِنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجاً لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَ جَعَلَ بَیْنَکُم مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً﴾،  این آیه قرآنی از طرف ذات اقدس الهی بیانگر کیفیت ازدواج و تأسیس خانوادگی است. فرمود حقیقت زن و حقیقت مرد یکی اند تفاوتی ندارند منتها از نظر ساختار بدنی فرق میکنند روح آنها انسان است و دو عنصر اصلی در تأسیس خانوادگی دخیل است، نه مَهریه و جهیزیه؛ آنها امر عادی است، آن دو عنصر اصلی یکی دوستی عاقلانه است، یکی گذشت از لغزشهای دیگری است. مراسم عقد9/2/95

ویرانه ای که به راحتی آباد نخواهد شد

ائمه(علیهم السلام) فرمودند که خانه ای که با طلاق ـ معاذالله ـ ویران بشود به این آسانی این بافت فرسوده ساخته نمیشود،  بافت فرسوده را شهرداری میتواند بعد از یک مدتی بسازد یک مخروبه است و میسازند؛ اما خدایی ناکرده اگر طلاق یک جایی راه پیدا کرد به این آسانی ساخته نمیشود، فرمود مواظب زبانتان، رفتارتان و گفتارتان باشید، ﴿وَ جَعَلَ بَیْنَکُم مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً﴾ مراسم عقد9/2/95

وعده خدا درباره ازدواج

در قرآن کریم فرمود: کسی به فکر این نباشد من اگر ازدواج بکنم چگونه تأمین میشود؟! فرمود: ﴿إِن یَکُونُوا فُقَرَاءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ﴾  این دختر خانم که قبلاً در منزل پدرش بود روزی داشت حالا که آمده اینجا کانال روزی برمیگردد میآید اینجا، این طور نیست که روزی کم بشود! این طور نیست، خدای سبحان روزی او را کاملاً میرساند، خود ازدواج منشأ برکت خواهد بود روزی را هم میرساند. مراسم عقد9/2/95

قرآن ناطق

ولید کعبه وجود مبارک امیر مؤمنان(علیه و علی آله آلاف التحیّة و الثناء) قرآن ناطق است و برای امت اسلامی همانند قرآن منشأ برکت است. مراسم عمامه گذاری 13رجب

به این فخر خود مباهات کنیم

وجود مبارک پیامبر(علیه و علی آلاف التحیّة و الثناء) فرمودند: «أَنَا وَ عَلِیٌّ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّةِ»  من و علی‌بن‌ابیطالب پدران این امتیم; یعنی شما هر کدامتان یک شناسنامه طبیعی دارید همه ما همین‌طوریم که پدران ما برای ما گرفتند؛ ولی وقتی بالغ شدیم باید برای خودمان یک شناسنامه‌ای بگیریم. وجود مبارک حضرت فرمود من و علی‌بن‌ابیطالب حاضریم شما را به عنوان فرزندی بپذیریم خب اگر وجود مبارک امیرالمؤمنین حاضر شد ما را به فرزندی بپذیرد یقیناً مادر ما هم صدیقه کبرا خواهد بود این یک فخری است. مراسم عمامه گذاری 13رجب

دعوت به خدا نه به خود!

بکوشید عالم ربانی بشوید عالم ربانی شدن ممکن است اما ما به هیچ پیامبری, به هیچ وصی و نبیّ‌ای هیچ سمتی ندادیم که مردم را به خودشان دعوت کنند. مراسم عمامه گذاری 13رجب

خودستایی و خودستانی!

اسلام به ما فرمود: خودستایی نکنید، خودستانی بکنید خود را بستانید نه بستایید. خودستایی، استکبار است خودستانی، زهد است و عرفان. تا آدم خودش را می‌خواهد هرگز به جایی نخواهد رسید چه در حوزه و چه در دانشگاه. مراسم عمامه گذاری 13رجب

غبطه به حال شهدا

ما الآن به حال شهدا غبطه می‌خوریم، واقعاً جای غبطه هم هست و در پیشگاه آنها در مزار شهدا می‌گوییم «یَا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَکُمْ» تنها درباره وجود مبارک سیدالشهداء(سلام الله علیه) نیست ضمیر جمع می‌آوریم «یَا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَکُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیما» مراسم عمامه گذاری 13رجب

سرّ تعدد بهشت

سرّ اینکه درجات جنّت متعدد است، این است که درجات ایمان متفاوت است و چون درجات ایمان متفاوت است مؤمنان هم درجاتشان فرق میکند. تفسیر سوره محمد ص جلسه6

ضرورت یادگیری و نشر علم

نه تنها در هر زمانی ما موظفیم عالِم شویم و به هیچ وجه دوران فراغت از تحصیل برای انسان مطرح نیست بلکه در هر مکانی ما موظفیم عالمانه به سر ببریم یا عالمانه سخن بگوییم یا سخن عالمانه را بشنویم یا عالمانه گفتگو کنیم : «مَنْ جَلَسَ مَجْلِسَاً وَ لَمْ یَزْدَد فِیهِ مِنَ الْعِلْمِ شَیْئَاً لَمْ یَزْدَدْ فِیهِ مِنَ اللهِ إِلاّ بُعْدَا»؛ آن‌گاه به ما فرمودند وقتی در جایی شرکت کردید مطالبی از قرآن و عترت ائمه اطهار(سلام الله علیهم) شنیدید آن‌ را به دیگران منتقل کنید تا فضای جامعه فضای فرهنگی شود: «رَحِمَ اللَّهُ [نَضَرَ اللَّهُ‏] مَنْ سَمِعَ مَقَالَتِی وَ بَلَّغَهَا مَنْ لَمْ یَبْلَغَهَا» درس اخلاق 24/10/94

سخنران یا نویسنده موحّد، چه کسی است؟!

اگر یک گوینده یا نویسنده‌ای سخن او و کتاب و کتابت او مورد اقبال و استقبال مردم قرار گرفت، او خوشحال شد که مردم حرف او را گوش دادند, حرف او و کتاب او پذیرفته شد این معلوم می‌شود جزء «أحسن الاقوال» نیست، چون «أحسن الاقوال» این نیست که انسان «دعا الی الحق»؛ بلکه «دعا الی الله»، نه اینکه هم خوشحال بشود که مردم این حرف را پذیرفتند, هم خوشحال شود که کتاب او فروش رفته ﴿وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلاً مِمَّنْ دَعا إِلَی اللَّهِ﴾. خاصیت توحید این است که نشاط او در این است که مردم به طرف «الله» جذب شدند همین! درس اخلاق 24/10/94

راهنمای آخرت چیست؟

خیلی سخت است انسان تنها وارد آن عالَم بشود، آن‌جا هیچ کس به داد انسان نمی‌رسد یک صحنه وسیعی است که ﴿إِنَّ الْأَوَّلینَ وَ الْآخِرینَ ٭ لَمَجْمُوعُونَ إِلی‏ میقاتِ یَوْمٍ مَعْلُومٍ﴾  انسان باید یک آدرس دستش باشد کجا برود؟ کجا بایستد؟ چه بگوید؟ کسی, کسی را نمی‌شناسد آن روزی است که ﴿یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخیهِ ٭ وَ أُمِّهِ وَ أَبیهِ﴾  اگر آن روز هر کسی از دیگری فرار می‌کند و هیچ کس, کسی را نمی‌شناسد؛ چون ﴿فَلا أَنْسابَ بَیْنَهُمْ﴾  همه از خاک برخاستند مگر ذوات قدسی اهل بیت(علیهم السلام) که به هم مرتبط‌اند، انسان آن روز باید راهنما را همراه خودش داشته باشد. اگر کسی ـ خدای ناکرده ـ درس و بحثش الهی نبود چیزی به همراه او نیست. درس اخلاق 24/10/94

خاصیت پرسشگری

گفتند سؤال کنید, سؤالات علمی مطرح کنید، چون در طرح سؤالات علمی چند نفر بهره می‌برند، آن سائل بهره می‌برد, آن متکلّم بهره می‌برد, آن مستمع ولو سؤال نکرده بهره می‌برد, معنای آن این نیست که فقط مستمع ثواب می‌برد و متکلّم بی‌بهره است آن سؤال‌کننده ثواب می‌برد, آن جواب دهنده بهره می‌برد, آن شنونده هم بهره می‌برد. درس اخلاق 24/10/94

چرا دادگاه ها شلوغ شده است؟!

اینکه شما می‌بینید مسجدهای ما خالی است و مراکز شکایت فراوان هست، برای اینکه ما در بسیاری از امور و در امور خیلی نازل, قدرت تحمّل نداریم و تمام دشمنی‌های ما از همان درون ما برمی‌خیزد. وجود مبارک پیغمبر(علیه و علی آله آلاف التحیّة والثناء) فرمود شما اگر دشمن درون را حلّ کردید دشمن بیرون حلّ آن بسیار آسان است. درس اخلاق 24/10/94

دفاع از کشور در گرو صیانت از دین

مردم اگر دین خود را بخواهند حفظ کنند، هیچ عاملی توان آن را ندارد که آسیبی به این کشور برساند. درس اخلاق 1/11/94

دو عنصر حیاتی در حفاظت از کشور

شما اگر جبهه رفته باشید یا وصیت‌نامه‌های این‌ها را خوانده باشید می‌بینید چیزی این کشور را جز علاقه به قرآن و عترت حفظ نکرد، آن روز می‌دانید مرثیه «آمدم آمدم کربلا کربلا» مهم‌ترین آهنگی بود که می‌توانست جوان‌ها را بسیج کند. درس اخلاق 1/11/94

راه مقابله با جریان نفوذ

ما اگر طرزی زندگی کنیم گفتار ما, رفتار ما طوری باشد که دین در جامعه نهادینه شود دیگر هیچ بیگانه‌ای به تعبیر مقام معظم رهبری نفوذ نمی‌کند که بتواند مثلاً کشور را یا بعضی را تحت نفوذ خود قرار بدهد. درس اخلاق 1/11/94

با دین خدا بازی نکینم!

اگر مردم دین را با جان بپذیرند ما با دین بازی نکنیم, آنچه می‌دانیم بگوییم, آنچه نمی‌دانیم نگوییم, آنچه می‌گوییم عمل کنیم, آنچه عمل می‌کنیم بگوییم؛ مردم, مردم خوبی‌اند. درس اخلاق 1/11/94

کار هنرمندانه ای که به ما سپردند

یک کار هنرمندانه‌ای هم به ما سپردند و آن, این است که مظهر خالقیت خدای سبحان باشیم؛ البته تمام کارها مستحضرید به عنایت اوست, به اذن اوست, به تأیید اوست. ما آمدیم این‌جا خلقت کنیم, نوآوری داشته باشیم چیزی بیافرینیم, مسئله مهندسی در و دیوار و سدّ و این‌ها کارهای عادی است آن مهم نیست، آنچه مأموریت ماست این است که ما در درونمان یک انسان بیافرینیم و زیبا بیافرینیم. درس اخلاق 1/11/94

هیزم جهنم نباشیم!

این نیشی که آدم به دیگران می‌زند به صورت همان نیش در قیامت ظهور می‌کند. این بیان روشن قرآن کریم است که فرمود قاسطان, هیزم جهنم‌اند: ﴿وَ أَمَّا الْقاسِطُونَ فَکانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَباً﴾؛  پس انسان اگر ـ خدای ناکرده ـ گرفتار اخلاق بد بود می‌شود هیزم جهنم و اگر خوب بود می‌شود روح و ریحان. درس اخلاق 1/11/94

منظور از اسارت فرهنگی چیست؟

حضرت امیرالمومنین علیه السلام درباره جنگ فرهنگی فرمود: مواظب باشید در جنگ فرهنگی بیگانه نیاید فرهنگ را به اسارت بگیرد بیگانه‌ای که با فرهنگ مبارزه می‌کند در صدد قتل فرهنگ نیست، در صدد اسارت فرهنگ است، می‌خواهد خُلق و خوی را اسیر خود قرار بدهد و اگر خُلق و خوی را اسیر خود قرار داد طولی نمی‌کشد که غدیر را به صورت سقیفه تبدیل می‌کند. درس اخلاق 1/11/94