این راه مستدام

انقلاب دگرگونی کامل در ساختارها و روشهای حکمرانی است که مجموعه تغییرات در رویکردهای سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی را شامل میشود.

از این منظر انقلاب گستره ای جامع تر از تحولات محدود اجتماعی و سیاسی دارد.

حوادث و تحولات سیاسی و اجتماعی معمولا در جزیی از امور تاثیر گذار هستند مثل اصلاح در برخی قوانین اقتصادی و... که از طریق فشار افکار عمومی صورت میگیرد.

اما انقلاب یک دگرگونی وسیع و تحول شگرف است که پیش زمینه آن تغییر و دگرگونی در باورها و اندیشه هاست.

مصداق کامل و جامع یک انقلاب را میتوان در خیرش مردمی منجر به سرنگونی یک حکومت و روی کار آمدن حاکمیتی متفاوت و جدید تمثیل نمود.

طبیعی است که چنین تغییر گسترده ای مستلزم انقلاب فکری و فرهنگی در اذهان عموم و ظهور انگیزه و اراده قوی برای مبارزه و تلاش در سطح اکثریت جامعه می باشد.

 

تعریف:

انقلاب در عرف سیاسی دنیا به غلبه یک اندیشه و رویکرد سیاسی در سطح جامعه و تغییر حاکمیت وقت اطلاق می شود. انقلاب با کودتا، رفرم(اصلاح) و شورش تفاوت دارد. این تفاوت را می توان در پیوند مردم با رهبران معترض و حرکت با برنامه و هدفمند جهت اعمال نظر وتغییر بنیان های حاکمیتی تعریف نمود.

از منظر واژه شناسی دینی، انقلاب از ریشه قلب، به معنای دگرگونی در اندیشه و باورهای جامعه و حاکمیت گفته می شود.

انقلاب اسلامی:

از سال 1341 انتقادهای تندی با محوریت حضرت امام خمینی(ره) -که بعد از ارتحال آیت الله بروجردی در حوزه علمیه قم از جایگاه ممتازی برخودار بود- در اعتراض به بعضی اصلاحات آمریکایی و خلاف شرع رژیم طاغوت (انقلاب سفید شاه و مردم) صورت گرفت. واکنش عمّال شاه به این انتقادها خشن و خونبار بود. حادثه فیضیه در دوم فروردین 1342 دستگیری امام و قیام تاریخی 15 خرداد، شکل گیری یک انقلاب مردمی به رهبری مرجعیت دینی را در سطح جامعه کلید زد که در نهایت پس از فراز و نشیب های فراوان در 22 بهمن 1357 با سرنگونی سلطنت محمدرضا پهلوی به پیروزی رسید.

خاستگاه دینی:

فقه آل محمد(ص) به تعبیر حضرت امام، نسخه اداره انسان از گهواره تا گور بوده و صرفاً دارای ابعاد فردی نیست. بسیاری از احکام دین جنبه اجتماعی داشته و اجرای آن نیازمند وجود حاکمیتی است که به چارچوب شریعت ملتزم بوده و دغدغه اجرای فرامین مکتب وحی و پیاده نمودن روش و الگوهای دینی در سطح جامعه را داشته باشد. حکومت رسول اکرم(ص) و امیرالمومنین علیه السلام جلوه هایی از بایستگی های حکمرانی دین در عرصه اجتماع است.

خاستگاه فرهنگی:

 اسلام یک مکتب توحیدی است و تنها در صورتی مورد اهتمام عموم قرار می گیرد که به عنوان یک فرهنگ و باور در تار و پود وجود و شخصیت مردم نفوذ کرده باشد. مسلمان واقعی با اعتقاد به کسب سعادت در پرتو منویات دین، نسبت به عمل و ترویج احکام آن قدم برداشته و از هیچ گونه مجاهدتی دریغ نمی ورزد.

از جمله ویژگی های انقلاب اسلامی نیز این بود که ابزارهای فرهنگی از قبیل منبر، کتاب، نوار، اطلاعیه و... به جای سلاح گرم، محوریت اصلی را در توسعه اندیشه ستیز با طاغوت دارا بود. در انقلاب اسلامی به رغم برخورد مسلحانه دژخیمان شاه، کمترین واکنش مسلحانه و خشونت آمیز را از طرف انقلابیون شاهد بودیم. میدان داری شخصیتهای فرهیخته و متفکر همچون شهیدان مطهری و بهشتی و مفتح و هاشمی نژاد نشان از عمق جایگاه انقلاب اسلامی در اندیشه دینی دارد. محوریت چنین رهبرانی، سطح مطالعه و تعمق و تفکر را در مردم ارتقا بخشید.

تاریخچه:

در دوره معاصر می توان سید جمال الدین اسدآبادی را پایه گذار و مروّج تفکر حاکمیتی اسلام بر مبنای وحدت جوامع دینی دانست. هر چند تلاش های سید جمال منجر به تغییر اساسی در حاکمیت ها نشد اما اندیشه خودباوری و استقلال و وحدت را در جوامع اسلامی بارور ساخت. تحریم تنباکو، انقلاب مشروطه، مبارزات شهید مدرس و مرحوم کاشانی جلوه هایی دیگر از استمرار تفکری است که دین را ورای جنبه های فردی، در گستره اجتماع، صاحب منطق و نظر می داند. می توان این سیر تاریخی معاصر را در روند آگاهی و بیداری مردم و استقبال از انقلابی که با رهبری امام خمینی(ره) شکل گرفت بسیار تأثیرگذار دانست.

ویژگی های امام خمینی:

رهبری هر قیام و انقلابی نیازمند ویژگی هایی است که بتواند در بلندمدت و به شکل مستمر در قلوب مردم اثر گذاشته و موج های عظیم اعتقادی و عملی را در سطح جامعه رقم بزند. امام با توجه به برخورداری از جایگاه فقهی و فلسفی و عرفانی(مرجعیت)، نبوغ سیاسی، صداقت، ساده زیستی و مردم باوری، اندیشه جهانی و ... حائز خصوصیت هایی بود که توانست با جلب اعتماد و همراهی مردم و حتی اغلب گروههای سیاسی، جبهه متحد و استواری را برای تغییر رژیم طاغوت تشکیل دهد.

ولایت فقیه:

اندیشه ولایت فقیه برگرفته از ولایت ائمه اطهار و جانشینی فقهای جامع الشرایط، از جمله اصولی بود که توسط امام خمینی احیا گردید. مردم با اعتقاد به فرمانبرداری از ولی فقیهی که از نظر خصائل علمی و معنوی و عملی بیشترین قرابت را با امام معصوم داشته و امضای او منجر به مشروعیت حاکمیت البته با حضور و تایید جمهور ملت می گردد آماده هر نوع جانفشانی در راه انقلاب بوده و صحنه هایی بی بدیل از عشق و ایثار در راه خدا را چه در سالهای مبارزه با شاه و چه در سایر چالش های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به خصوص سالهای دفاع مقدس از خود به یادگار گذاشتند. رابطه قلبی امام و امت، شاخصه اصلی تحقق و تداوم انقلاب و نظام اسلامی محسوب می شود.

تمدن جهانی اسلام:

شاهکار امام خمینی تغییر باور و ارتقای سطح فرهنگ و بینش جامعه بود. این که انسان فراتر از تعلقات مادی، با اصالت بخشیدن به خوی کمال طلبی، به حقیقت فطرت و انسانیت خویش نزدیک شده و جامعه ای را رقم بزند که به مدینه فاضله نبوی و مهدوی نزدیک باشد. این تفکر در عرصه گفتمان و نظر، راهکار مردمسالاری دینی را به عنوان حاکمیت مطلوب ملت ها در راستای حمایت از مستضعفان و احیای ارزشهای توحیدی به عرصه بین الملل معرفی نموده است. در ساحت عمل اما انقلاب اسلامی محدود و متوقف در تغییر رژیم ستمشاهی نماند و حمایت از مسضعفین عالم، احیای تفکر حق طلبی و ظلم ستیزی و به طور مصداقی، رویارویی فکری و عملی با استکبار جهانی و مصاف با ابرقدرتهای شرق و غرب و تقابل با رژیم زیاده خواه صهیونیستی را وجهه همت خویش قرار داد.

تأثیر جهانی انقلاب اسلامی:

آزادی خواهان و محرومان عالم با تأسی از انقلاب مستقل مردم پابرهنه ایران که بدون وابستگی به حمایت ابرقدرتها و با حفظ آرمانهای مطلوب دینی و ملی توانست رژیمی وابسته به بلوک غرب و مورد حمایت ایالات متحده را سرنگون سازد شهامت و خودباوری لازم را برای مبارزه با مظاهر ظلم کسب نمودند. در سال های اخیر صدها گروه و هسته مقاومت در نقاط مختلف دنیا برای نجات ملت ها به پاخاسته و بی هیچ واهمه ای به بیان دیدگاه حق طلبانه خویش و تقابل با جبهه باطل مبادرت می ورزند. انقلاب اسلامی ایران به تعبیر بسیاری از سیاسیون عالم، زلزله ای بود که کاخهای استبداد را در جای جای دنیا به لرزه در آورد.

حیات انقلاب:

انقلاب اسلامی هنوز به پایان راه خود نرسیده است. اجرای کامل آیین و دستورات دینی به منظور اصلاح سبک زندگی و اشاعه اندیشه فطرت محوری و کمال جویی در سطح افکار عمومی مردم دنیا به منظور شکل گیری تمدنی که دیگر شاهد چپاول و غارتگری و استعمار و منفعت طلبی و زورگویی نبوده و حرمت و امنیت انسان ها به واسطه برخورداری از جایگاه انسانی و بندگی خدا و نیز تأمین سعادت مادی و معنوی بشریت در آن پاس داشته شود، با امید به ظهور منجی و مصلح آخر، نشانگر پویایی انقلاب اسلامی مردم ایران است.

از دیگر نشانه های حیات این انقلاب مردمی، تلاش چشمگیر و بی سابقه دشمنان برای تضعیف و ضربه به آن از انواع مجاری اقتصادی و سیاسی و فرهنگی و امنیتی و... است.

با توجه به دستاوردهایی که نظام برآمده از انقلاب اسلامی در بعضی زمینه های علمی و نظامی و صنعتی و ... داشته، طبیعی است که ابرقدرتها و دشمنان ملت به منظور پیشگیری از الگو قرار گرفتن چنین نهضتی، انواع دسیسه ها را برای متوقف سازی روند پیشرفت و رویگردانی و گسست بین ملت و حاکمیت به کار می بندند.