اشک آتش

از اسلام ناب آمریکایی بیزارم!از ادعای برتری هویج بر بسیج!از اسلام بی خطر بیزارم...از اسلام آسه برو آسه بیا...اسلام پاستوریزه...اسلام عبدالملک مروان...اسلام بنی امیه و بنی العباس...اسلام شیوخ منطقه!!...اسلام پر عافیت و بی عاقبت...
----------------------------------------------------------------------------------
باید گذشتن از دنیا به آسانی
باید مهیا شد از بهر قربانی
با چهره خونین سوی حسین رفتن
زیبا بود اینسان معراج انسانی

پیام های کوتاه
بایگانی
آخرین نظرات

موقوفات را بین فقرا تقسیم کنید!

سیدحمید مشتاقی نیا | يكشنبه, ۱۷ اسفند ۱۳۹۳، ۰۵:۳۷ ب.ظ


اخیراً شنیدم و خواندم عالم بزرگواری برای رفع فقر در کشور پیشنهادی را با آب و تاب مطرح کرده که در وهله نخست شاید کارآمد و موجّه به نظر برسد؛ اما اندک تأملی در آن نشان از عدم توجه دقیق به عمق این پیشنهاد دارد.

ایشان بارها در سخنان خود تأکید کرده که با تقسیم اراضی و دارایی های موقوفه در سطح کشور – اعم از موقوفات آستان قدس یا امامزادگان و ... – دیگر فقیری در کشور باقی نمانده و این مشکل برای همیشه و به طور ریشه ای حل خواهد شد!

البته آب و تابی که این بزرگوار به سخنان خود داده پر طمطراق تر از این جمله ساده و مختصری است که این قلم به کار برده است؛ اما محتوای کلام و طرح ایشان همین عبارتی است که نقل شد.

الغرض لازم به نظر می رسد توضیحی کوتاه درباره این ادعا داده شود.

گذشته از بعد شرعی و حکم فقهی تصرف بر مبنای ذوق و سلیقه در موقافات که بحثی مستقل و مفصل را طلب می کند باید به این مسئله توجه داشت که معنای فقر در هر دوره ای متفاوت است. مثلاً در روزگاری بر اثر قحطی و دیگر مشکلات اقتصادی و بحران های اجتماعی – مانند وضعیت ایران در زمان اشغال توسط متفقین – فقر به این معنا بود که انسان هایی در تهیه نان شب خود نیز ناتوان بوده و احتمال داشت که بر اثر گرسنگی تلف شوند. امروز اما به طور معمول فقیری نیست که گرسنه بماند و بالاخره نانی برای خوردن پیدا می کند؛ اما در تهیه مایحتاج اولیه زندگی خود ناتوان مانده است. ممکن است در روزگاری هم فقیر به کسی گفته شود که اتومبیل شخصی نداشته باشد. به این مسئله البته "احساس فقر" را هم اضافه کنید که مقوله ای دردآورتر از خود فقر است.

نکته دیگر این که خیلی از فقرا و نیازمندان، فقیر مادر زاد نبوده اند. بسیاری از افراد جامعه در گردش روزگار و فراز و نشیب های زندگی و متأثر از عناصری چون خوش خیالی، زیاده خواهی، کلاهبرداری، تنبلی و ... از سر تقصیر یا قصور ورشکسته شده و دار و ندارشان را به طلبکاران اعطا نموده و خود در کمال فقر راهی زندان می شوند و خانواده های بی پناهشان به صف نیازمندان جامعه می پیوندند.

یک انسان بی عار و تنبل، هر چقدر هم دارایی داشته باشد در مدتی کوتاه مصرف کرده و دوباره در شمار فقرا در می آید. چرا باید کیسه این فرد را از بیت المال مسلمین پر نمود؟ حوادث اقتصادی مانند فراز و نشیب بازار و گرفتاری در دام کلاهبرداران و ... در همه دوران ها محتمل بوده و هست؛ اگر قرار باشد دارایی موقافات را به نسل فعلی نیازمندان بذل و بخشش کنیم برای فقرای آینده که ممکن است به هر دلیلی دچار معضلات معیشتی شوند چه چیزی باقی خواهد ماند؟

البته بنده نیز با این معنا از پیشنهاد مذکور موافقم که دارایی های موقوفه را باید به گردش اقتصادی و صنعتی درآورده و از سرمایه های معطل مانده اجتماع در مسیر نشاط اقتصادی جامعه و رونق کسب و کار و تولید بهره گرفت؛ اما حاتم بخشی یکباره از اموال عمومی و املاک موقوفه، علاوه بر آن که پشتوانه مالی جامعه اسلامی را تهی می سازد چیزی شبیه اهدای ماهی به گرسنگان به جای آموزش ماهیگیری است و نتیجه ای جز تکرار فقر در لایه هایی از اجتماع نخواهد داشت؛ آنهم در شرایطی که دیگر منبعی برای حمایت از آنان باقی نمانده است.

نهج البلاغه امیرالمومنین علیه السلام توصیه ای زیبا و آموزنده را از آن حضرت در خود جای داده که می تواند حسن ختامی برای این بحث باشد. مضمون توصیه امام متقیان که زندگی اش را وقف رسیدگی به ضعفا و فقرا نمود این است که اگر می خواهی به فقرا کمک کنی، به جای آن که باغت (اصل سرمایه) را بدهی، میوه های باغت را به آنان ببخش.

یک محاسبه حداقلی نشان می دهد در طول زمان، توزیع محصولات یک باغ یا کارخانه و عواید حاصل از فروش آن در بین نیازمندان، تعداد بیشتری از فقرا را تحت پوشش قرار می دهد و یا بخشش اصل باغ و ملک و کارخانه به تعدادی محدود از فقرا.

  • سیدحمید مشتاقی نیا

نظرات  (۱)

  • علی رسولان
  • همون که این حرف رو زده اموالش رو بعد از مرگ وقف فقرا کنه تا الگویی بشه برای دیگران !!! " نظر مفت دادن که کاری نداره !!! "
    بقیه مردمی هم که نگران فقرا هستن همین کار رو بکنن !!!
    هر کی هم دوست داره
    مثل سابق اموالش رو وقف امامزاده ها و مساجد و اماکن مذهبی کنه ، واقعن اونی که این حرف رو زده اصن نمی فهمه اسلام چی میگه !!! حرف نزنه بهتره

    ارسال نظر

    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">