اندیشه مطهر و طهارت عمل
کتاب "تکامل اجتماعی انسان در تاریخ" را دوباره خواندم و لذت بردم. یک جایی در اواخر کتاب، شهید مطهری وعده می دهد که بنا دارد در خصوص ویژگی های حکومت مهدوی و عصر ظهور کتاب مفصلی بنویسد به نام "جامعه ایده آل اسلامی". بعد ویراستار پرانتزی باز می کند و توضیح میدهد: استاد فرصت نگارش این کتاب را پیدا نکرد.
سالها پیش جایی صحبت داشتم. جمعی بودند از خانمها که سیر مطالعاتی آثار شهید مطهری را دنبال می کردند. آخر حرفهایم گفتم: کسی گمان نکند با خواندن کتابهای مطهری، اسلام شناس شده است. هدفم این بود هم جلوی غرور کاذب را بگیرم و هم تشویقشان کنم که از ادامه مطالعات دینی دست برندارند. چند نفری اعتراض کردند و از این سخنم رنجیدند. داعیه اسلام شناسی داشتند. پرسیدم: اگر مطهری زنده بود باز هم کتاب می نوشت یا نه؟ جوابشان مثبت بود. گفتم: پس نتوانست همه آنچه درباره اسلام می داند و حرفهایی که دارد را بزند.
البته اسلام شناس بودن که ادعای بزرگی است. آدم با سالها درس طلبگی هم شاید نتواند ادعا کند اسلام را آن طور که حقش است می شناسد. حرف من چیز دیگری است. درباره آثار مطهری و ویژگی های آن بارها مطالب پراکنده ای نوشته ام. آدم حظ می برد یک دانشمند تراز اول دینی اینطور با حوصله و دقیق و روان و خلاصه به بیان دیدگاههای اسلام و حل مسائل موجود جامعه و رفع شبهات و... می پردازد. واقعاً متفکر بودن ویژگی هر نویسنده و سخنران و دانشمندی نیست. چه بسیار عالمانی که صرفا حافظه قوی داشته و به مرحله اجتهاد نرسیده اند. چه بسیار مجتهدانی که قدرت تفکر بالا نداشته و توانایی حل مسائل روز و پاسخ به نیازهای فکری جامعه را پیدا نکرده اند. مطهری حرف که می زند انگار دارد دل بحث را می شکافد، گره ها را باز می کند، موضوع را از همه طرف بررسی می کند، نقاط پیچیده و مغلق را خرد و حقیر می سازد و عطش پرسش و دانایی را در ذهن مخاطب سیراب می نماید.
خدا نگذرد از قاتلان مرتضای مطهر. یک روز حیات بیشتر این شهید هم چشمه برکت و منبع رشد بیشتر جامعه می شد. آدمهای نادان گاه ضربه ای به جامعه و تاریخ می زنند که دیگر به راحتی قابل جبران نیست. قاتلان استاد هم خاستگاه حوزوی داشتند. بی خود نیست گفته اند اگر خیری ندارید مراقب باشید لااقل شرّی هم نرسانید. دهه پنجاه اوج مبارزات فکری و تهاجم عقیدتی مکاتب مادی بود که امثال مطهری و مفتح و ... تواستند با اتکا بر دانش و قدرت فکر و بالندگی اندیشه و توان مساله شناسی و بیان علمی، جامعه را از انحراف و غفلت نجات بدهند. فرقانی ها به اندازه یک خط و یک جمله هم باری بر فضائل جامعه و عرصه قلم و اندیشه و سخن نیفزودند و ثمری نداشتند که هیچ، بهترین و ناب ترین اندیشمندان راهگشا و پیش رو و حرکت آفرین و انسان ساز را در سایه جهل و حسد و عناد و حماقت خویش حذف نموده و تاریخ را از شمع وجود آنان محروم ساختند.
