دورخیز اصلاحات برای فتح مجلس

آنچه که محمدجواد ظریف چند شب گذشته به نیابت از مسعود پزشکیان در تلویزیون بیان کرد در واقع طرح و برنامه ای تاکتیکی از اتاق فکر جریان اصلاحات بود.

اصلاح طلبها به بهارستان نگاه جدی دارند و می دانند یکدست شدن مجلس با دولت می تواند نقش اساسی در اجرای برنامه های آنها داشته باشد.

آنها بهتر از هر کسی می دانند نظام نگاه قومیتی و قبیله ای و مذهبی به اقلیتها ندارد. نمونه واضحش هم انتصاب یک برادر اهل سنت به بالاترین رده فرماندهی نیروی دریایی است. آنها این را می دانند اما به ایجاد تنش در فضای رسانه نیاز مبرم دارند. بعد از قضایای مهسا در سال 1401 اصلاحات متوجه شد که بر خلاف فتنه 88 دیگر نمیتواند در قالب لیدر راهبردی طیف برانداز ظاهر شود. تجربه انتخابات اخیر نیز نشان داد مشارکت نصفه و نیمه مردم به شرطی میتواند به نفع اصلاح طلبان تمام شود که گسلهای قومیتی مورد تحریک قرار بگیرد. این جریان با همین دست فرمان دنبال کاشتن بذری برای درو در انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی است. ژست توجه و سهم دهی به اقلیتها و زنان از همین منظر مطرح شده و عملی نشدن این وعده به مخالفت جریان مقابل نسبت داده خواهد شد.

نکته بعد اینکه حسن روحانی عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت و یک اصولگرا در تراز مصطفی پورمحمدی بود. او را باید نیروی تحمیلی به اصلاحات دانست. اصلاح طلبان حاضر نیستند سوءمدیریت هشت ساله دولت روحانی را گردن بگیرند. پزشکیان نیز با شانه خالی کردن از هر نوع انتساب به جریان اعتدال تلاش کرد خود را ادامه هشت سال ریاست جمهوری خاتمی جا بزند. با این وصف به نظر می رسد کابینه اصلاحاتی پزشکیان برای ترمیم ذهنیت مردم و برائت از دولت روحانی تا برگزاری انتخابات مجلس نسبت به ارتقای سطح معیشت عمومی توجه بیشتری نشان دهد. 

منبر عالی

 

جناب آ شیخ مسعود عالی از اغلب منبری های مطرح کشور یک سر و گردن بالا تر است. عالم و فرهیخته و آشنا با مبانی فقهی است.

صحبت اخیر وی در بیت رهبری که مدعی شد جمهوری اسلامی از حکومت علی علیه السلام ولایی تر است ناپخته و نسنجیده بود و اساسا بحثی بود که با توجه به لزوم بررسی جوانب تاریخی و فقهی برای ارائه در منبر مناسب به نظر نمی رسید.

البته ایشان بعدا به شکل مکتوب توضیحاتی داد که مشخص کرد منظورش نه به حق و شأن ولایت که به نگاه مردم این دو عصر معطوف بوده است. این توضیح خوب بود اما باز هم از نظر تاریخی قابلیت بررسی و مناقشه دارد. گزارشاتی که از تاریخ به دست ما رسیده اغلب منحصر به نگرش خواص بوده اما قرائنی از نگاه دلی مردم در بیعت با علی علیه السلام به عنوان مولا و نه خلیفه وجود دارد. در انقلاب هم بسیاری از انقلابیون اساسا با جوانب و کارکردهای مقوله ولایت آشنایی نداشته اند. آمار مشارکت چند انتخابات اخیر هم می تواند در رد یا اثبات این داعیه چالش بر انگیز باشد.

آنچه مسلم است علی علیه السلام با اصرار مردم و قید شرایطی سنگین از جانب خود پذیرفت که به حاکمیت برسد و در طول مدت کمتر از پنج سالی که در قدرت بود آنچه اقتضای ولایت بود را به ظهور رسانید. مردم عصر امیرالمومنین به مرور بر اثر سستی و تنبلی و هجوم انبوه شبهات و تبلیغات منفی و کارشکنی ها و ... از عمل به بیعت خود با امیرالمومنین عقب نشستند. واقعه ای که در هیچ عصری ممتنع و بعید نبوده و بهتر است به جای پرداختن به بعضی قیاس ها که گاه شائبه شیرین کاری را دامن می زند به فکر طراحی برای اقناع افکار عمومی، خنثی سازی شبهات و رشد و بلوغ سیاسی جامعه باشیم.

به بهانه درگذشت هیرش امینی

 

"پرفسور «هیرش امینی»، استاد اپیدمیولوژی و بهداشت عمومی دانشکده پزشکی مونت سینای نیویورک آمریکا بعد از تحمل یک دوره یکساله بیماری سرطان درگذشت. دکتر «هیرش امینی» در شهر سردشت در استان آذربایجان غربی به دنیا آمد. ٣ساله بود که در بمباران شیمیایی سردشت، پدرش را از دست داد. او کارشناسی ارشد را در دانشگاه تهران و دکترای اپیدمیولوژی(همه‌گیرشناسی) را در سوییس دریافت کرد و فوق دکتری را در همین رشته از دانشگاه هاروارد سپری کرد.

گفته می شود؛ پزشکان آمریکایی علت ابتلای دکتر هیرش امینی را به یک نوع نادر سرطان، تأثیر گاز شیمیایی گاز خردل از بمباران شیمیایی شهر سردشت در سال ۱۹۸۷ تشخیص داده بودند.

به گزارش کردپرس، هفتم تیر ماه سال ١٣٦٦، ساعت ۱۶:۳۰، شهر مرزی سردشت، توسط رژیم بعث از ۶ نقطه بمباران شد و تنها در یک روز ۸ هزار و ۲۴ نفر؛ زن و مرد و کودک و پیر با گازهای شیمیایی، مسموم شده و ۱۱۰ نفر از ساکنان غیرنظامی شهر هم شهید شدند."

 

روح این بزرگوار شاد. بمباران شهر سردشت یک نمونه از انبوه جنایات ناجوانمردانه صدام در حق شهروندان عادی مناطق مسکونی به شمار می آید. در تمام سالهایی که صدام وحشیانه ترین جنایات جنگی را در حق مردم کشورمان مرتکب می شد صدایی از دولتهای غربی و سازمانهای بین المللی شنیده نشد. کسی صدام را محکوم نکرد. کسی نگفت این سلاحها چگونه دست رژیم بعث رسیده است. دردمندانه آنکه هنوز هم عده ای گمان می کنند غرب دلسوز مردم ما و مدافع حقوق آنهاست. آمریکا و اروپا تنها بر مبنای تأمین منافع خود دم از آزادی و دموکراسی و حقوق بشر می زند.

حسین جامع

 

برنامه ریزی منافقان و نقشه های شیطانی دشمن برای مبارزه با مناسک دینی سر جای خود. یک نکته ای گاهی باعث نگرانی می شود که جای توضیح دارد.

بعضی مداحها و منبری ها شاید از سر خیز شاید برای آنکه بازارشان شلوغ شود هی این جمله را تکرار می کنند که امام حسین امام همه است و همه را با هر وضع و حالی که باشند خریدار است. 

این مساله از یک جهت درست و از یک جهت باعث سوءبرداشت است. امام امام هدایت است برای همه انسانها. حرّ را هم که راه و آب را به روی طفلان اباعبدالله بست به خیمه راه داد اما حرّی که توبه کرده بود. رسول ترک و شیخ حسین کبیر و ... هم در محفل اباعبدالله صاحب نفس شدند اما بعد از تغییر مسیر و اصلاح. 

هر کس می تواند به حسین ارادت داشته باشد اما دقت کنیم که وسعت کشتی محبت حسین به معنای تأیید عمل مدعیان نیست. راه اهل بیت از مسیر گناه و ظلم و بی حیایی نمی گذرد. حسین چراغ هدایت است برای آن کس که دنبال هدایت باشد. اسلام دین تکثرگرایی نیست. کسی که اصرار دارد راه اشتباه و رفتار گناه خود را به صورت علنی و با پرده دری ادامه دهد در عین حال زیر پرچم اباعبدالله هم باشد باید بداند همان اباعبدالله شهید راه هدایت و مبارزه با منکر بود. طبعاً عاشقان حسین هم حق دارند این فرد را مخاطب فریضه امر به معروف و نهی از منکر خود قرار دهند.

خوارج همان روشنفکری است

 

خوارج با جریان روشنفکری و لیبرالیسم مخرج مشترک دارد. برخلاف آنهایی که تلاش می کنند خوارج را صرفا آدمهای دگم و خشک مقدس تعریف کنند خوارج همپای جریان روشنفکری با خروج از چارچوب موازین شرع و امام عدالت با خودرأیی و اکتفا به برداشت شخصی اقدام به تأویل و تفسیر دین نمودند.

جریان روشنفکری و نیز لیبرالیسم ورای احادیث و روایات و فتاوا و احکام تلاش دارند آنچه برداشت شخصی خود هست را به نام دین و مذهب قالب نمایند. هرج و مرج دینی و مصلحت اندیشی های منفعت طلبانه خروجی همین طرز تفکر است.

یک عده بعد از شکستی که در انتخابات خوردند و وقتی متوجه شدند جایگاهی در میان قشر متدین ندارند شروع کردند به اتهام زنی و تخریب جلیلی و حامیانش که اینها متحجر و خوارج دوران هستند. منبری های معروف هم که دیدند حرفشان فراتر از محدوده جشن و عزا خریداری ندارد و بچه های انقلابی اهل تقلید کورکورانه از آنها نیستند در حال تئوریزه نمودن وقیحانه این بهتان به منظور انزوا و عقب راندن بچه های جوان بسیجی و انقلابی مستقل هستند که با احساس تکلیف به صورت خودجوش پا به میدان تبلیغ برای کاندیدای عدالتخواه جبهه انقلاب نهادند.

از احمدی نژاد هم که شکست خوردند او را حجتیه نامیدند. کجا حجتیه طرفدار مبارزه با فساد و آبادانی کشور و محرومیت زدایی و نبرد با اسرائیل است؟ 

جلیلی متحجر است که حرف حسابش عمل به مجموعه منویات دین و اعمال و احقاق سبک زندگی دینی به عنوان نسخه نجات بخش جهان بشریت است یا جریانی که برای حفظ قدرت و صندلی ریاست و کانون ثروت معتقد به نرمش و انعطاف در مقابل جریان غربگرا و عدول از موازین انقلاب و عدالت است؟

کدام یک خوارج واقعی دوران است؟

این هم جالب بود

بچه های کف میدانی و خط مقدمی انقلاب بارها ثابت کرده اند از طیف گوگولی مگولی و پشت میزنشین و پرادعا فهم و بصیرت بیشتری دارند. اگر چه هر خطری که انقلاب و نظام را تهدید کند دوباره این بچه ها پا به میدان می گذارند اما خوب است بعضی حرفها در تاریخ بماند. خوب است بالانشین ها حالی شان شود بچه های انقلابی همه چیز را میدانند و میفهمند.

 

کاش شورای نگهبان هم پاسخگو بود

چند روز پیش مخبر دیداری داشت با پوتین. پیام رهبر انقلاب را رساند با این مضمون که تغییر دولتها در ایران آسیبی به روابط عمیق ایران و روسیه نخواهد زد.

همان وقت برای بعضی دوستان نوشتم که ظاهرا برآورد ایران و روسیه از نتیجه انتخابات ریاست جمهوری پیش رو، موفقیت مسعود پزشکیان است.

این قسمت از مصاحبه کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در پنج مرداد سال 92 را بخوانید:

"نمی‌دانم این را بگویم یا نه برخی نامزدها گاهی رایشان به شش می‌رسد یک رای دیگر می‌خواهند که صلاحیتشان احراز شود. برخی آقایان دوباره درخواست می‌کنند یا با آقایان مشورت می‌کنند که اگر این مشکلات هست این حسن‌ها هم هست و در جهت حل مساله رایزنی می‌کنند. اما فراتر از این نه. شاید نسبت به دو نفر که اگر اسم ببرم برای شما خیلی مهم است این کار با وساطت دبیر شورای نگهبان، انجام شد، یعنی اگر بر همان روال سابق بود رای لازم را نداشت، اما دبیر شواری نگهبان گفت من هم شناخت دارم از اینها، می‌دانم که می‌توانند مفید باشند و با یکی، دو نفر صحبت کردند که رای نداشتند، آنها هم آمدند رای مثبت خودشان را اعلام کردند

می‌توانید نام ببرید؟

می‌ترسم در کشور زلزله شود.

ولی به نظرم اشکالی ندارد به‌ویژه که نگاه مثبت دبیر شورای نگهبان را نسبت به این دو نفر نشان می‌دهد.

یکی آقای روحانی که ابتدا پنج رای داشتند و بعد روی شش رای ثابت ماندند، آقای جنتی رایزنی کردند و آقای دکتر عارف که پنج رای داشتند. آقای جنتی گفتند من ایشان را می‌شناسم از قدیم، انسان متدینی هستند و...."

مستحضر هستید که در همان سال 92 بهترین بچه های این مملکت مثل باقری لنکرانی، زاهدی، متکی، سعیدی کیا و ... رد صلاحیت شده بودند.

اما کسی برای آنها ریش گرو نگذاشت. 

بعد که حسن روحانی گند زد و خساراتی فراوان به بار آورد آقایان ژست طلبکار گرفته و می گفتند خودتان انتخاب کردید! هیچ وقت کسی یقه شورای نگهبان را نگرفت که این چه مدل چینش صحنه انتخابات بود؟

برای موفقیت مسعود پزشکیان دعا می کنم. به نظرم او خودش توان ماندن نداشته و با توجه به وضعیت جسمی و روحی استعفا خواهد داد یا برای دور بعد کاندیدا نخواهد شد. او انسانی آرمانگراست که هیچ برنامه ای برای رسیدن به آرمان هایش نداشته و به دامان افرادی پناه برده که اساسا آرمان ستیز هستند. از حرفهای فاقد استدلال و بی مبنای او چنین بر می آمد که حتی نشستن بر روی صندلی مجلس نیز برای او لقمه ای بزرگ است. تقریبا در هیچ بحثی حرف جدی و مستدل و نظریه کارشناسی نداشت. به نظرم خیلی از کسانی که به او رأی دادند نه اینکه امیدی به اصلاح امور و ترقی کشور داشته باشند بلکه قصدشان شوخی و شیطنت دوستانه با جریان حاکم بود. امیدوارم در تحلیلهای آتی صاحبان تریبون شاهد پرسشگری نسبت به معیارها و موازین تآیید صلاحیت توسط شورای نگهبان هم باشیم. 

شما به پرونده مهندس غرضی در دوران وزارتش و افشاگری های نصیری و ده نمکی درباره او نگاه کنید، به پرونده اسحاق جهانگیری در دوره وزارت صنایع دولت خاتمی نگاه کنید، به پرونده حسن روحانی در ماجرای مک فارلین نگاه کنید، تأیید صلاحیت این افراد و رد شدن بسیاری از نخبگان انقلابی هیچ گاه جواب داده نشد.

جالب است سالها پیش (که البته این دوره اصلاح شد) صلاحیت حسن روحانی برای مجلس خبرگان تأیید گردید و آقایان بر اجتهاد! وی صحه گذاشتند در حالیکه همان سال صلاحیت مرتضی آقاتهرانی که استاد مسلّم سطوح عالی حوزه قم بود به بهانه ضعف علمی! رد شد.

باز هم آقایان تحلیلگر بولتنی معتقدند که صرفا مردم مقصرند و بصیرت ندارند.

پیشواز مناظره

 

به رفقایی که تماس داشتند گفتم دستتان بر می آید جلیلی را دو روزی تا شروع مناظرات با احمدی نژاد بیندازید داخل یک اتاق، در را ببندید!

پزشکیان جاذبه کلامی احمدی نژاد را دارد از این بابت که ساده و معمولی سخن می گوید، جلیلی محتوا و مبانی او را.

صدای پر و بیان فاقد لکنت احمدی نژاد و لاریجانی و روحانی در گوش مخاطب اثرگذارتر است.

جلیلی کمی روی این موضوع باید کار کند. از مبانی انقلاب و تمدن اسلامی کوتاه نیاید، برنامه هایش را با حوصله توضیح بدهد، اعتماد به نفس و آرامش خود را حفظ کند و در صورت لزوم به حریف پاتک بزند؛ آنهم به طور موجز و خنثی گر.

حریف، برنامه ای ندارد و اساسا خودش هم از اینکه تأیید صلاحیت شده در شگفت است.

امروز کتابی می خواندم آیه ای در آن بود که به دلم نشست. به رفقای فعال ستاد جلیلی هم گفتم روی این آیه تمرکز کنند:

... إِنْ یَکُنْ مِنْکُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ یَغْلِبُوا مِائَتَیْنِ...

آنهایی که با توکل بر خدا بر عقیده راستین خویش استوار ایستاده و از بیان و پیمودن راه حق ابایی نداشته باشند به اذن خدا بر جمعیتی ده برابر بیشتر از خود نیز غالب خواهند گشت.

شفاف و پاسخ گو

مناظره امشب را دیدم. این جمع را لزوما نماینده جامعه نخبگانی ایران نمی دانم. به نحوه بررسی و تأیید صلاحیتهای شورای نگهبان در انتخابات مجلس و خبرگان و ریاست جمهوری نقد جدی دارم که قبلا بیان کرده ام.

نامزدها بحث تخصصی قابل توجهی نداشتند و تقریبا همه یک حرف را می زدند؛ اما از نظر من سعید جلیلی اشراف و تسلط بیشتری نسبت به امور جاری کشور در عرصه اقتصاد داشت.

خوبی مناظره ها و برنامه های پرسش و پاسخ به خصوص در حضور نخبگان یا دانشجویان و طلاب همین است که روشن می شود چه کسی چه چیزی در چنته دارد. مقام معظم رهبری هم از مسئولان خواسته بودند به میان مردم و جوانان رفته و با آنها دیدار و گفتگو داشته باشند. اغلب مسئولان از این کار سر باز می زنند. عده ای هم صرفا در محیط هایی کنترل شده حضور نمایشی دارند و بعضا به سوالها جواب مشخصی نداده، کلی گویی کرده و زود از جمع خارج می شوند.

از مصطفی پورمحمدی خوشم نمی آید. ایشان دبیرکل جامعه روحانیت مبارز تهران است که اساسا به این جریان حسن ظن ندارم. جمعیتی که حسن روحانی و ناطق نوری و هاشمی رفسنجانی از بزرگان آن بوده اند. جماعتی که در ماههای نخست انقلاب مقابل شهید بهشتی ایستاده و ابوالحسن بنی صدر را که یک آقازاده بود مورد حمایت قرار دادند.

نکته دیگر اما درباره رویکرد تبلیغاتی کاندیداهاست. همه کاندیداها متفق القول بودند که در کشور فسادهایی وجود دارد، اختصاصی سازی صورت گرفته، انحصار خودروسازی و اداره غلط نظام بانکی به کشور لطمه زده، تورم پدر مردم را درآورده، از توانایی نخبگان و بضاعت و استعداد کشور استفاده نگردیده، رانتخواری و بی عدالتی هست و... خب یکی نیست بگوید پدر آمرزیده ها! شما همه تان یا نماینده یا رییس مجلس یا وزیر و عضو هیات دولت بوده اید. باید جوابگو باشید در منصبی که قرار داشتید چقدر از اختیارات و ظرفیتهای خود برای اصلاح امور بهره گرفته اید؟ جوری ژست نگیرید که انگار تا به حال مدیریت کشور در اختیار عناصری از کره دیگر بوده و خودتان در وضعیت موجود هیچ نقشی نداشته اید.

افاضات یک آقازاده

 

همین شازده پسر نو رسیده با همین مقدار بهره مندی از قوه منطق و سطح فکر و تحلیل آبکی چند وقت دیگر به برکت رانت پدر و حمایت بی دریغ مالی نهادهای فرهنگی نفت خور می شود تئوریسین تحمیلی جبهه انقلاب و تثبیت گر نظریه سست دو گانگی ولایت با عدالت و خط قرمز قرارگاههای کاغذی عمار و هر کس هم خلاف میلشان حرفی بزند وحدت شکن و بی بصیرت و نفوذی دشمن و... خواهد بود. حالا ببینید کی گفتم.

پوشالی ها

اسماعیل هنیه که امروز در مراسم تشییع سید ابراهیم رییسی سخنرانی کرد پیراهن سفید پوشیده بود. آیت الله علم الهدی، حجت الاسلام مروی، حجت الاسلام سید حسین مومن و ... هم سفیدی یقه پیراهنشان مشخص بود. کسی نمی خواهد به این موضوع گیر بدهد و فحاشی کند؟ چرا بعضی ها زود سگ می شوند و پاچه می گیرند؟ چرا گمان می کنند هر که بیشتر فحش بدهد و افسر پاره کند با بصیرت تر است؟ جالب اینکه بعدش همان را فاکتور کرده و به بهانه جهاد تبیین توقع جذب بودجه دارند.

زیر پوست خبر

 

روز جمعه همین هفته که گرم برگزاری انتخابات بودیم، یک پاسدار ایرانی به نام رضا زارعی در سوریه با حمله رژیم صهیونیستی به شهادت رسید. سه بسیجی در شمیرانات تهران مورد حمله اوباش قرار گرفته و با سلاح سرد به شدت مجروح شدند که حالشان وخیم گزارش شده است. امام جمعه موقت میبد مورد حمله ناکام یک مهاجم قرار گرفت.

انقلاب زنده است تا زمانی که عطر وجود نیروهای انقلاب، مشام دشمنان این آب و خاک را می آزارد. تا زمانی که دشمن از ما بیزار و در پی ستیز است یعنی راه را درست می رویم.

عصر دلگیر جمعه، بی اعتنا به هیاهوی انتخابات به تماشای فیلم هناس نشستم. فارغ از هر نقد و نظری پیرامون کیفیت اثر، یادمان نرود هر کس قدمی برای پیشرفت این سرزمین بردارد منفور اجانب است. دشمن با آن که سر به زیر داشته و یک جا نشسته کاری ندارد.

زهر تیغ فتنه

 

قبل از سال 88 هم اغتشاش داشتیم بعد از 88 هم.

قبل از هشتاد و هشت اگر اغتشاشی بود حالت منطقه ای و محدود داشت. اسلامشهر و قزوین و مشهد و ... بیشتر مباحث محلی انگیزه شورش قرار می گرفت. سال 78 و کوی دانشگاه هم اگر چه خاستگاه جناحی و سیاسی داشت اما فراتر از محدوده دانشگاه تهران تا میدان انقلاب و فاطمی نرفت.

سال 88 آشوب سراسری صورت گرفت. 120 نقطه تهران محل درگیری شد. شهرستانهای کوچک و بزرگ کشور صحنه رویارویی مردم با مردم قرار گرفت.

بعد از 88 سه اغتشاش کشوری داشتیم. سال 96 و 98 با رویکرد اقتصادی و سال 1401 که با انگیزه بی ناموسی و شهوت طلبی صورت گرفت.

این اغتشاش آخری هم بنا به دلایلی که به نظر من تعمدی بود با تأخیر کنترل شد تا عملا مسائل اصلی و مطالبات واقعی مردم تحریف شده و به سمت موافقت یا مخالفت با حجاب و عفاف پیش برود و حاشیه ای امن برای سیاستهای اقتصادی ایجاد شود.

در شورشهای 1401 شعارهای زشت و هنجار شکنانه ای بر سر زبانها جاری شد و دیگر خبری از الله اکبر و یاحسین های کاریکاتوری فتنه 88 نبود؛ اما حقیقت آن است که فتنه 88 تیر زهرآلودی بود که آثار مخربش حالاحالاها دامنگیر نظام خواهد بود.

برای همین است که ما به رغم سه شورش وسیع بعد از آن هنوز هم روز نه دی را روز بصیرت دانسته و گرامی میداریم. آشوبهای هماهنگ سراسری، بعد از فتنه 88 در کشور پایه گذاری شد. جایگاه رهبری و قانون و شعائر انقلاب، مسجد و بسیج و... در جریان آشوبهای 88 مورد تهاجم جریان فتنه و نفاق قرار گرفت و حریمها شکسته شد. آنهم از سوی چهره هایی مثل موسوی و کروبی و خاتمی و هاشمی و یکی به نعل و یکی به میخ زدنهای قالیباف و لاریجانی و رضایی که تمام وجودشان نمک گیر انقلاب اسلامی است. این خیانت فراموش ناشدنی به درستی "فتنه اشرافیت" نام گرفت و مقام معظم رهبری آن را خط قرمز خود دانست.

مدیریت دیوان سالاری نظام البته چه در جریان فتنه 88 و چه آشوبهای 1401 منفعل عمل کرد و عقب نشست. در انتخابات 92 با حذف رقبای شاخص و تأیید صلاحیت عجیب روحانی عملا راه برای ورود بخشی از بدنه اصلاحات به نهاد اجرایی و دلجویی از آنها هموار شد. بعد از آشوبهای 1401 هم تعطیلی گشت ارشاد و رها سازی وضعیت حجاب و دامن زدن به اختلاط زن و مرد در ورزشگاه و... وجهی از همین عقب نشینی محافظه کارانه به شمار می آید.

الغرض؛ زخم ناجوانمردانه ای که نظام از ناحیه دوستان فرصت طلب خود در سال 88 دید حتی اگر روزی سران فتنه از خیانت خود توبه کنند به این زودی التیام نخواهد یافت و آثار و عوارض تلخ آن بر پیکره انقلاب مشهود خواهد بود. به نظر می رسد هر از گاه باید منتظر شیطنت دشمن در ایجاد خیزش های کور فراگیر و خسارت بار مشابه 88 اما با رویکردهای صد در صد ضد دینی باشیم. فتنه 88 را باید مادر فتنه های بعد از انقلاب دانست.

تصمیم سازان نظام به رغم اطلاع از چنین واقعیتی هنوز حرکت فرهنگی تحول آفرینی برای اصلاح رویه های غلط مسئولان مثل تبعیض و رانت و سرمایه سالاری و ... نیز رفع شبهات و اقناع فکری مردم و تبیین حقایق انقلاب و تقویت بنیه های فکری و اعتقادی اجتماع آغاز نکرده اند.

مجتبی هم آمد!

 

هر شیء معمولی، در و پنجره، بشقاب و قاشق و استکان و نعلبکی، کتاب و سکه و فرش و ... هر چیزی قدمت که پیدا کند با ارزش می شود. شاید بخاطر اینکه در مقابل بلایا و حوادث، مقاوم بوده و دوام آورده است.

رفاقت ها با ارزش است رفاقت های قدیمی با ارزش تر. که گفته اند نگه داشتن دوست بسی دشوارتر از پیدا نمودن دوست است.

آقا مجتبی موقر از این دست دوستان قدیمی است. سر و صورتش سبز نشده بود که با هم آشنا شدیم. یک جورهایی برادر کوچکتر من شد. نه اینکه اختلاف نظر نداشته باشیم اما دوستی ما می چربید به همه ریز نظرها و نقدها.

اواسط دهه هشتاد که شبکه های مجازی در کار نبود و وبلاگ نویسی بزرگترین و فراگیرترین فعالیت رسانه ای و مدرن به شمار می آمد آقا مجتبی موقر هم وارد این عرصه شد و خوش درخشید. یادم می آید مصاحبه ای مکتوب هم با هم داشتیم. درباره اش نوشتم: مجتبی موقر، استعدادی که ناگهان شکفت!

راستش را بخواهید چه کسی تصور می کرد آن بچه کم سن ریز نقش پر جنب و جوش و آتیش پاره، روزی اهل قلم و رسانه و صاحب نظر در امور فرهنگی و اجتماعی شده و در شعاعی از حیات واقعی و مجازی خویش، اثرگذار باشد؟

سر صبحی با خبر شدم که دوباره میخواهد وبلاگ نویسی را شروع کند. خوشحال شدم و به او تبریک گفتم. وبلاگ حکم یک منبع را دارد که سالهای سال محل رجوع و تحقیق مطالعه گران خواهد بود. البته نقص اطلاع رسانی و بازدید آن را میتوان با تبلیغ لینک مطالب در گروههای مجازی جبران نمود.

به همان میزان که دیروز از شنیدن خبر پناهندگی یکی دیگر از دوستان قدیمی که او را هم مثل مجتبی از نوجوانی اش می شناختم اندوهگین و دلگیر شدم خبر حضور دوباره مجتبی در عرصه وبلاگ مرا خوشحال کرده است. خوشحال شدم که بچه های قدیم مسجدی همچنان پرانگیزه و تازه نفس هستند. برای او بیش از پیش آرزوی موفقیت دارم.

وبلاگ مجتبی را میتوانید در این نشانی دنبال کنید:

http://mojtabamovaghar.blogfa.com/

 

 

صادق نباشید!

 

اصلاً برادران لاریجانی یکی از یکی زرنگ تر، تیزهوش تر، عالم تر. در هر کاری وارد شدند رفتند رأس، آن بالا نشستند و درخشیدند. به هر چه دست زدند طلا شد. از ریاست قوه گرفته تا ورود به عرصه کشاورزی در اطراف ورامین یا همین اخوی فاضلشان که در دانشگاه های آمل و بابل درخشید. سعید مرتضوی هم شاهد است.

منتها، کسی نگفته خدا هوش و زکاوت را فقط به برادران لاریجانی داده و بقیه مردم پپه هستند. 

بزرگوار! شما چند سال نماینده مردم مازندران بودی حالی از ملت نپرسیدی و جز برای اکبر خان طبری و حاج کیومرث و بیژن جان قدمی بر نداشتی؛ حالا دم انتخابات خبرگان یکهو یادت افتاد که مازندرانی هستی و باید به مردم حوزه انتخابیه ات سر بزنی انتظار داری مردم چه قضاوتی درباره قصد و نیّت و صداقتت داشته باشند؟

البته یکی از کسانی که قرار است در شهر خود به شکل خصوصی و عمومی میزبان آن جناب باشد، پای دامادش گیر است و گویا میخواهد از زور حاج صادق هم بهره ای ببرد. بالاخره هر چه باشد عدلیه اژه ای در تراز دستگاه صادق لاریجانی است. این آقا پیش تر هم با زار زدن محضر ریاست وقت قوه، توانسته بود بازداشت موقت دامادش را از یکماه به بیست روز کاهش دهد.

ما که بخیل نیستیم. حکم دادگاه بدوی این شاه داماد محکوم فساد اداری بالکل لغو شود. نوش جان اهل و عیال و خویشان و بر و بچ مافیا. دهان مردم را نخواهید توانست بست. ضربه ای که نباید می خوردید را خوردید.

مثل ستاره

 

محمد قنبری یک شهید معمولی نیست. خون پاک او غبار فتنه را از ذهن بسیاری زدود و باطن پلید جنایت پیشگان را نمایان ساخت. ایذه قرار بود به تحریک منافقان و میدان داری ماده گرگی خون آشام، حالا حالاها مرکز جوشش نفرت و خباثت و توطئه بر ضد اسلام و انقلاب باشد. شهادت مظلومانه این مدافع امنیت، دفتر رسوایی عناصر وطن فروش را مقابل چشم ملت گشود و مهر پایان بر طومار آشوب و نفاق کوبید. به برکت جان زلال این شهید و مظلومیت پنج فرزند داغدار و سلحشوری مادر دلیرش، زین پس هر تحرک خائنانه ای در ایذه با ضرب شست مردم بیدار و وطن پرست و دشمن ستیز ایذه در نطفه خفه خواهد شد.

از روحانیت بترسید!

 

یک نکته را باید در تاریخ اصلاح کرد. این که گفته اند روحانیت پیشتاز انقلاب بود حرف جامع و درستی نیست. بخشی از روحانیت به رهبری روح خدا در مصاف با شاه حرف اول را زد و گرنه بسیاری از روحانیون اصلا با انقلاب همراه نبودند و تا آنجا که می شد یا پای شاه ایستادند یا گوشه ای دنج را انتخاب کرده و در عافیت به سر بردند. بعد که دیدند قدرت چرخیده است آمدند این طرف ایستادند.

از روحانیت جاه طلب منفعت خواه بزدل و پول پرست باید ترسید.

هر کس عمامه دارد را نمیتوان با امام و آقا و مطهری و بهشتی و ... قیاس کرد.

خیلی ها پای پول که بیاید وسط دست و دلشان می لرزد. مثل فلان امام جمعه ای که با متهمان اقتصادی شهر برو بیا دارد و سفره افطار ولایت را با پول آنها تأمین میکند و وقتی میگویی در شان این جایگاه نیست حشر  و نشر داشتن با متهمان و رانتخواران و ... در یک کلام صاف و صادق میگوید: دفتر خرج دارد!

خیلی ها فهم و قدرت تحلیل و زیرکی امام را ندارند.

خیلی ها از شهامت و اراده امام بی بهره اند و...

جمعی از برادران مجمع طلاب کهگیلویه، جناب تاجرگردون، مرد پر حاشیه نجومی بگیر معزول مجلس که ضربه سنگین او به اعتبار نهادهای  نظارتی نظام به راحتی جبران پذیر نیست را دعوت کرده اند به قم ذیل عنوان بصیرت افزایی!! تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل.

مشکل ریشه ای تر از این حرفهاست!

تأملی بر اشتراکات بعضی مسئولان و آشوبگران

به این چند گزاره، صرفا از باب نمونه توجه کنید:

1- آزادی

اغتشاشگران می گویند همه باید در رفتار و بیان نظرات خود آزاد باشند. هیچ کس نباید مانع از اظهار نظر دیگران شود. در حالی که خودشان از گفت و گو فراری بوده و در جلسات سخنرانی مسئولانی که قصد پاسخگویی به پرسشهای آنها را دارند جنجال راه می اندازند و "هو" می کنند و مانع از طرح دیدگاه مخالف خود میشوند.

بعضی مسئولان هم خود را طرفدار گفتگو نشان می دهند؛ اما بر خلاف توصیه رهبری همواره از مردم و دانشجویان فاصله داشته و تنها در این شرایط که جامعه دچار التهاب شده از باب حفظ ظاهر و رفع تکلیف به جلسات پرسش و پاسخ با دانشجویان می روند. بعضی مسئولان تحمل نقد را نداشته و با پرونده سازی و عزل و اتهام تشویش اذهان و شکایت و فیلتر و سرک کشیدن به حریم خصوصی دیگران درصدد بستن دهان منتقدان بر می آیند.

2- قانون

اغتشاشگر وقتی به خیابان می آید و نظم جامعه را بر هم میزند یعنی قانون و مطالبه گری قانونی را قبول ندارد؛ اما وقتی وسط اغتشاشات دچار سانحه ای می شود به قانون پناه برده، شکایت می کند و در رسانه ها ننه من غریبم بازی در می آورد که چرا قانون به دادم نرسیده و از مظلومیت من دفاع نمی کند؟! معلوم نیست بالاخره قانون را فصل الخطاب می داند یا نه؟

بعضی مسئولان همه را توصیه به قانون می کنند؛ اما به قوانینی که مثلا خودشان برای حقوق سرباز تعیین کرده اند پایبند نیستند، دم از حفظ محیط زیست میزنند اما هزاران تن زباله شهری را در لب ساحل یا وسط جنگلها دپو میکنند، تمایلی به صدور مجوز تجمعات قانونی ندارند، مدعی حمایت از سوت زنی و کشف ظلمه هستند اما دهها تخلف آشکار صاحبان قدرت از قراردادهای زیان بار نفتی، حقوقهای نجومی، شکاف طبقاتی، زد و بندهایی چون واگذاری عجیب پتروشیمی میانکاله تا ترک فعلها و ساختار چاق و فشل ادارات و خرج های غیرضروری و ... را پشت گوش می اندازند.

3- نقد پذیری

کدام کارمند منتقدی توانسته در ساختار اداری کشور رشد کند؟ به طور معمول پیشرفت اداری مخصوص کارمندان سر به زیر و مجیزگو است. انتقاد از مافوق یا مسئولان ولو در رده های میانی یا پایین دستی اغلب با واکنش منفی آنها مواجه می شود. نه مسئول و صاحب میز تحمل آن را دارد که مخاطب امر به معروف و نهی از منکر دیگران قرار بگیرد نه آن بانویی که حجابش با قانون و شرع انطباق ندارد چنین ظرفیت و اخلاقی دارد. هر دو از اینکه تذکری بشنوند ناراحت شده و گاه به تقابل و پرخاش روی می آورند و هر دو نیز البته معتقد هستند که نقد و تذکر به رعایت قانون در حق دیگران بسی لازم و ضروری است!

4- سبک زندگی

عده ای میگویند ما ایرانی هستیم نباید شبیه اعراب باشیم. اسم مذهبی شان را عوض می کنند، سعی میکنند مثلا جای سلام از درود استفاده کنند، مجموعه نمادها و واژگان فارسی کهن را بر الفاط مشابه عربی-فارسی و نمادهای دینی ترجیح می دهند. در حالی که هیچ گاه به این موضوع اعتراض نمی کنند که چرا سبک معماری خانه هایشان ایرانی نیست، ایرانی های باستان هم سگ و حیوانات را در اتاق نگهداری نمیکردند، حاضر نیستند از ایرانی های قبل از اسلام که اهل عفاف و حجاب بودند تقلید کنند، حاضر نیستند لباسشان طرح و سیاق ایرانی داشته باشد، گوششان به دهان رسانه هایی است که از شیوخ متخاصم عرب بودجه می گیرند، حاضرند کشورشان را دو دستی تقدیم غرب کنند اگر نفعی مادی در آن ببینند و... ادعای ملی گرایی شان حرفی پوچ است.

بعضی از مسئولان هم که دم از ترویج سبک زندگی اسلامی و تمدن سازی می زنند برخلاف آموزه های دین، زندگی اشرافی دارند، اهل تجمل و رانت هستند، بانکداری و اقتصاد و آموزش و احکام جزاء و ... را به تبعیض آلوده می سازند. به شکاف طبقاتی و رانت دامن می زنند و...

5- دروغ

بسیاری از آمارها و اطلاعاتی که درباره آشوبها در شبکه های مجازی و رسانه های مرتبط با جریان آشوب پمپاژ میشود مثل فرار مسئولان و فروپاشی یک ماهه نظام و اعتصابات گسترده بازار و کشته سازی و ... دروغ محض است. کما اینکه وعده های انتخاباتی و آمار سازی های اجرایی و بیلان کارها و... بعضی مسئولان نیز با واقعیتهای جامعه فاصله ای شگرف دارد و گاه مصداق بارز دروغ و فریب است.

ذکر همین پنج نمونه فعلا کفایت میکند برای یادآوری وجود آسیب زای تناقضات مشترک گفتاری و رفتاری لایه های مختلف جامعه، برای آنکه ثابت شود بسیاری از مشکلات جاری کشور ورای طبقات اجتماعی و دسته بندی های سیاسی و ... ریشه در بعضی فرهنگهای غلط جاری در فکر و ذهن مردم اعم از فرا دست یا فرو دست، رئیس یا مرئوس دارد و تا زمانی که باورها و عملکردها اصلاح نشود، هر طیف و دسته ای با هر ظاهر و ادعایی روی کار بیاید و عنان قدرت را بر کف بگیرد، جامعه رنگ و بوی پیشرفت و آبادانی و آزادگی را به طور مطلوب نخواهد دید. مهم تر از هر اصلاح سیاسی و اقتصادی و ... اصلاح فرهنگ عمومی است. تحول در نگرشها و رویکردهاست که میتواند تعالی و سعادت دنیوی و اخروی جامعه مظلوم ایرانی را تضمین نماید. همانقدر که در سالهای نخست پیروزی انقلاب، مردم و مسئولان در سطح معیشت و مراوده و حقوق عمومی و... نزدیک به هم بودند لایه هایی از آنها این سالها در بی صداقتی و هنجارشکنی و منفعت طلبی و کام جویی و... شبیه هم شده اند.

منتقد نجیب و دلسوز و واقع بین و عدالتخواه، همه را بی تعارف و لکنت به رعایت چارچوبهای انسانی و عقلانی و قانونی دعوت میکند، خواه مسئولین باشند یا مردم، توجیه گر وضع موجود باشند یا معترض و آشوبگر و...

از افلاطون و ارسطو تا قالیباف و علی کریمی!

 

اصل وجود حاکمیت، یک ضرورت عقلی است که درهمه تاریخ در همه اقوام و ادوار مورد توافق جوامع بشری قرار داشته و بی نظمی و بی قانونی ناشی از فقدان حاکمیت کار را به شکل گیری این دریافت عقلایی رسانده که "قانون بد، بهتر از بی قانونی است."

ظلم و زیاده خواهی و کژ روی اغلب حکومتها که باور تلازم بین قدرت و فساد را رقم زده، اندیشمندان را به چاره جویی واداشت و هر یک از زاویه نگاه فلسفی یا اعتقادی خود به تبیین آرمان شهر و مدینه فاضله پرداخته اند.

وجه مشترک همه نگرشهای مرتبط با ساماندهی جوامع و تحقق حاکمیت مطلوب، -از جمهوری افلاطون تا شعبه های ماتریالیستی فلسفه سیاسی در قالب سوسیالیسم و کاپیتالیسم، از ارسطو و فلاسفه یونان باستان تا مارکس و پوپر و انقلاب بالنده خمینی کبیر واصل مترقی ولایت فقیه و مردمسالاری دینی و ...- لزوم پیشتازی و حکمرانی فرهیختگان و فضلا و عالمان سیاستمدار در عرصه اداره امور معنوی و مادی جوامع انسانی بوده است.

همه ایده های حاکمیتی و انقلاب ها وجنبش های مردمی –غیر از شورش ها و هرج و مرج گرایی-  به طور معمول با رهبری و هدایت صاحبان خرد و دانشمندان اعصار صورت می گرفته است.

در همین انقلاب اسلامی به رغم تنوع آرای سیاسی و فلسفی احزاب مبارز با شاه، اما محوریت کتاب و دانش، وجه مشترک همه مبارزان بود و مناظره های معروف رهبران گروههای سیاسی اسلامی یا التقاطی و الحادی که بعضا در سیمای جمهوری اسلامی در سالهای 58 و 59 پخش شده و در سالهای اخیر تبدیل به کتاب شده اند بر پایه تبیین ایدئولوژیک تئوری های حاکمیتی مکاتب بشری یا فرا بشری قرار داشته است.

اغلب مخالفان جمهوری اسلامی در صف اپوزیسیون هم تلاش نموده اند بر مبنای خرد و فلسفه و استدلال علمی برای خود وجهه ای کسب نموده و سیطره اندیشه سیاسی خود را با اثبات توان علمی و قدرت فکری خویش محقق سازند.

در سالهای اخیر اما شاهد افول جریانهای فکری در پیشبرد اهداف سیاسی هستیم.

سال 88 میدان داری امثال مخملباف و اکبر گنجی ها در جبهه اپوزیسیون نشان داد که دست حریف از تقابل فکری و علمی با نظام اسلامی تهی است و قطعا جز تکاپو در محدوده شورش و براندازی، یارای شکل دهی به نظام  پیراسته و مطلوب سیاسی را نخواهند داشت.

از این سو نیز البته در فراق مطهری ها و بهشتی ها و مفتح ها و هاشمی نژادها و... شاهد رشد روحانیون بزرگواری بوده ایم که جز در سطح منبر و خطابه و نهایتا اداره امور اجرایی، سخنی نو و اندیشمندانه  برای برون رفت از چالش ها و حل مشکلات فکری جامعه به خصوص نسل جوان در چنته نداشته اند. سطح تراوشات ذهنی و کلامی بزرگوارانی چون سید احمد خاتمی و کاظم صدیقی و حاج علی اکبری را با عمق علمی و راهبردی مباحث شهید مطهری و بهشتی و ... مقایسه کنید. اندیشمند کسی است که تفکراتش بعد از دهها سال نیز راهگشای جامعه و نسخه هدایت و رشد مردم باشد.

با مرور زمان اما تریبونهای نظام را گاه در اختیار کسانی دیده ایم که نهایت توانشان مدیریت جهادی است و ابدا از عمق سواد و دانش و بضاعت فکری برخوردار نبوده ولی همواره تلاش دارند به منظور حفظ موقعیت سیاسی و امتیازگیری از شرایط موجود و بقای در بازی قدرت، ایده و حرفی نو و دهان پر کن اما سطحی و فاقد مبانی علمی و فلسفی را در ادبیات سیاسی کشور رایج نموده، چند صباحی نگاهها را به خود معطوف سازند و به قیمت ایجاد شبهات فکری در جامعه که ریشه در ناپختگی و جامع الاطراف نبودن تئوریهای ماستی آنان دارد جای پایی برای خود در حیطه راهبری نظام پیدا نمایند.

از دوگانه سازی مضحک و آسیب زای بین عدالت و ولایت که برخلاف نص کلام رهبری در مشروع دانستن جایگاه همه مسئولان به شرط التزام به عدالت است، ممنوع دانستن بی قید و شرط نهی از منکر مصداقی که برخلاف صریح آموزه های دین و اصل امر به معروف و نهی از منکر است تا واژه سازی های ژورنالیستی با عنوان نو اصولگرایی که در نهایت به انتقام جویی از رقبای اصولگرا و سوپر انقلابی و ضدانقلابی و خوارج خوانی عدالت طلبان و پرونده سازی برای منقدین هلدینگ یاس و سیسمونی گیت و ... ختم گردید و در این روزها در پوستینی تازه با ادعای موهوم و فاقد فرضیه و مبنای "حاکمیت نو" گراییده است سطح راهبردی جریانهای سیاسی را در حد فعالان فیک مجازی و پادوهای بولتن نویس باندهای قدرت و ثروت کاهش داد و منجر به سردرگمی جامعه گردید.

درد آن جاست که گردانهای سایبری که به شکل سازمانی از بیت المال مسلمین جهت تقابل با تهاجم فرهنگی و اعتقادی دشمن ارتزاق می کنند مکلف به پوشش رسانه ای گسترده شبهه آفرینی مسئولان در سطح فضای مجازی و منکوب سازی حرکتهای عدالتخواهانه در پوشش دفاع بد و غلط از نظام و ولایت شدند. به نفع نظام اسلامی است که عَلَم عدالتخواهی و مطالبه گری در دست معتقدین به نظام باشد ولو از قالیباف و لاریجانی دل خوشی نداشته باشند، تا اینکه در اختیار معاندان ضد دین و انقلاب قرار بگیرد.

عدم تشخیص اولویتها توسط این حلقه های باج خواه اداری نظام و توجیه گران وضع وجود که اساس آموزه های دین را در مجرای تایید صلاحیت اقتدار خود و قبیله های سیاسی خود کانالیزه نموده و نظام اسلامی را به پایه های میز خویش گره زده اند و مبانی اخلاقی و عدالتخواهانه دین و آرمانهای سرخ و جهانی شهدا را دست و پا گیر دانسته و به انحای مختلف درصدد ایجاد تحریف در شعائر و اهداف انقلاب و داعیه مصلحت بینی های منفعت طلبانه در راستای بهره برداری بیشتر طایفه خودنظام پندار برآمده اند، جامعه جوان امروز را دچار تردیدهای بسیاری نموده و تناقض در اجرای عدالت اعم از وجوه اجتماعی یا قضایی آن باعث رویگردانی لایه هایی از اجتماع نسبت به اصل حاکمیت دینی گردیده است.

به همان میزان که محوریت لمپن های بی سوادی چون علی کریمی و سام رجبی و... میتواند جریان ضدانقلاب را به ورطه نابودی و ورشکستگی و گسست بکشاند، محوریت عناصر غیر متفکر و فاقد دانشی چون قالیباف که تلاش دارند در قامتی فراتر از ظرفیت خود ظاهر شوند نیز ممکن است منجر به توقف حرکت انقلاب اسلامی از مسیر جهان شمول تمدن سازی و اشاعه سطحی نگری و تبدیل حاکمیت دینی به شمایلی صوری و شعاری و درون مایه تهی از فحوای قرآنی و علوی گردد.

جریان سازی و پویندگی و حیات هر خط و منش فکری در همه حوزه های سیاست و اقتصاد و فرهنگ و... تنها با میدان داری فضلا و اندیشمندان و خردورزان جامع نگر و دوراندیش معنا و تأثیر پیدا خواهد کرد.

بازگشت به اهداف اصلی انقلاب اسلامی مستضعفان، راه برون رفت از وضع موجود -که ماحصل تناقضات گفتاری و عملی مسئولان و نورچشمی هاست- و جلب اعتماد بدنه نجیب مردمی خواهد بود، که البته بازخوانی این مبانی و طرح نقشه عملیاتی آرمانهای جهانی خمینی کبیر و منظومه نجات بخش تفکر و گفتمان رهبری تنها از رهگذر بحث و بررسی و مداقه صاحبان فضل و نخبگان خردمند و سالم و مستقل حوزه و دانشگاه دست یافتنی است.

حوزه تراز و ترازوی حوزه!

 

اول این خاطره از امام راحل را بخوانید:

یکی از آقایان نامه ای به امام نوشته بود و جهت ساختمان سازی مدرسه علمیه کمک خواسته بود. امام فرمودند چه شده همه برای خودشان دکان باز می کنند. بعد در جلسه ای دیگر فرمودند من خوف این را دارم که این ساختمانها به حیثیت معنوی حوزه ها لطمه وارد کند. ‏‎

منبع: برداشت‌هایی از سیره‌ی امام خمینی (ره)؛ جلد چهار، صفحه ۳۶۴. راوی: حجه الاسلام رحیمیان.

عبارت حوزه انقلابی یا حوزه تراز انقلاب مدتی است که به عنوان یکی از دغدغه های مهم مقام معظم رهبری وارد ادبیات سیاسی کشور شده و البته بازتابی هم در حوزه های علمیه داشته است.

از جمله تعریف های عجیبی که برای این عبارت به کار رفته توسط یکی از مسئولان کلان مدیریت حوزه است که فرمود حوزه انقلابی یعنی طلبه ها بیشتر درس خوانده و نمرات بالاتری را کسب کنند! البته ضرورت تقویت بنیه علمی طلاب، اصلی مهم و غیرقابل اغماض است اما اگر صرف علمیت را ملاک انقلابی گری بدانیم که بعضی عزیزان حوزوی ضدانقلاب یا حتی سرسپرده دشمن نیز دستی بر آتش علم و گاه اخلاق داشتند.

عده ای هم البته معتقدند حوزه انقلابی باید بتواند گره های فقهی در مدیریت نظام اسلامی را به بهترین نحو باز کند که بی شک حرف درستی است و میتواند به عنوان یکی از وجوه حوزه تراز مورد توجه قرار بگیرد. هر چند تجربه ثابت کرده بعضی دوستان عالم یا انگیزه ای برای اصلاح امور غیردینی مثل بانکداری نداشته و بعضاً درصدد توجیه مسائل و انطباق شرع با احکام بانکی و نه انطباق قوانین بانک با دین هستند و یا آنگونه که در بحث اسلامی شدن علوم تجربه شد به رغم هزینه های گزاف تاسیس موسسات و دانشگاهها و مراکز مختلف، اساساً اراده ای برای تعمیم و ترویج دستاوردهای علوم منطبق با دین در سطح مراکز دانشگاهی وجود نداشته و همچنان در بر همان پاشنه می چرخد و فرآورده های فکری تمدن غرب در ذهن جوانان ما انباشته می گردد. خروجی آن هم چیزی جز وابستگی بیشتر نیست.

اینجا البته یک پرانتزی هم باید باز کرد که مثلا حتی اگر کل علوم دانشگاهی بر مبنای آموزه های دین ترمیم و نوسازی شود آیا محصول آن فارغ التحصیلانی مقیّد به دین خواهد بود؟ می شود جواب این سوال را با پرسشی دیگر داد: آیا لزوماً نتیجه تربیت حوزه های علمیه فارغ التحصیلانی بوده که مقیّد به آداب شرع باشند؟ پس دادگاه ویژه روحانیت فارغ از بعضی سوءاستفاده های سیاسی برای چه فعالیت می کند؟ چه تعداد روحانیونی را دیده ایم که درگیر پرونده های اخلاقی و مالی هستند؟ یا اساساً در سبک زندگی خود مسیر اسلام را در پیش نگرفته و دین صرفا لقلقه زبانشان بوده است؟ نمونه اش همین بحث فرزندآوری یا تجمل گرایی یا صله رحم یا مردم داری و...

پس توجه داشته باشیم که علم مصونیت آور نیست.

و باز هم جا دارد پرانتزی دیگر گشود درباره بعضی دانش آموختگان مکتب غرب از دکتر محمود حسابی که در مدرسه مسیحیان لبنان، توانست قرآن و نهج البلاغه و حافظ و مولانا را حفظ کند تا امثال شهید بابایی که بورسیه ارتش شاه بود در آمریکا درس خواند؛ اما حلال و حرام خدا را جزء به جزء مراعات کرد یا نخبه و دانشمند شهید مصطفی چمران که به قول آقا ثابت کرد تضاد بین سنت و مدرنیته حرف مفت است!

یک بار از استاد بزرگوارمان پرسیدم چگونه می شود بعضی علمای بزرگ، با این که به کل علوم دین اشراف داشتند، با این که اهل نماز شب و ضجه و تضرع به درگاه خدا بودند اما باز هم دچار خطاهای عمدی می شدند و گاه وابستگی ها و دلبستگی ها و لجاجت ها آنها را به مسیر باطل می کشاند؟ استاد ما فرمود عنصر دیگری را هم باید در کنار علم و معنویت در نظر گرفت و آن اراده است.

حرف درستی است. آدم ها مختار هستند و به صرف تعلیم نمی توان عاقبت به خیری شان را تضمین نمود.

البته به مرور زمان فهمیدم اساسا علم و معنویت منهای اراده، علم و معنویت اصیل نیست.

این که می گویند مداد العلماء افضل من دماء الشهداء درباره عالمی است که شهیدانه زیسته و شهید پرور باشد. عالمی که مردم را به سمت خدا بخواند را عالم ربانی می نامند نه عالمی که دیگران را به سمت خود بخواند و دین را ملعبه و پله ای برای بلند مرتبه سازی و منفعت گرایی خویش بداند.

معنویتی که در سخن محصور بماند، دروغی بیش نیست.

از باب کونوا دعاة الناس بغیر السنتکم رفتارها باید دیگران را به یاد خدا بیندازد و تلنگری برای اصلاحشان باشد.

با این وصف، حوزه های علمیه باید طلبه ای تربیت کنند که علم و معنویتش محصور در خلوت و عزلت و بُعد فردی نبوده و در ابعاد اجتماعی اثر گذار باشد. طلبه منفعل و تأثیرپذیر و بی اراده، هویت طلبگی را درک نکرده چه این که آمنوا و عملوا الصالحات را با هم ذکر کرده اند. اسلام برای کنج کتابخانه و بالای منبر نیست. ایمان بی عمل معنا ندارد.

حالا می شود این گونه بیان داشت که حوزه و طلبه انقلابی در حقیقت همان حوزه و طلبه اصیل است. حوزه و طلبه ای که بتواند در پیرامون و محیط جامعه تأثیر گذاشته و از باب الذین ان مکنّاهم فی الارض از تمکّن علمی و موقعیت معنوی و اجتماعی خود برای امر به معروف و اصلاح کژ روی خواص یا عوام بهره بگیرد.

برگردیم به همان خاطره ای که اول این مطلب نقل شد. آیا این حجم از مدارس علمیه که از نظر توانایی مادی دارای زیبایی و امکانات خوبی هستند؛ اما گاه به جای حضور استاد و سرپرست و متولی خودساخته و راه پیموده و مهذّب، در چنبره دکان بازی بعضی سیاسیون جاه طلب و ضعیف النفس گرفتار آمده اند؛ توانایی تحقق حوزه تراز انقلاب و تربیت نیروهای کارآمد جریان ساز و حرکت آفرین و مصلح را دارا هستند؟